Türkiye ekonomisinin güncel görünümü birçok siyasal tartışmanın odağında yer alıyor. Özellikle sol siyasal parti ve kurumların, güncel dünya ve Türkiye tahlili yapmadan politika oluşturmaları hem dayanaksız, hem de toplumsal sınıflar tarafından karşılık bulmayan birer rapora dönüşüyor.

Sol siyasal parti ve kurumların Türkiye’nin yaşadığı iç ve dış politik krizlerde politika üretememelerinin ve topluma bir alternatif sunamamalarının en önemli nedenlerinde birisi güncel Türkiye ekonomisi yorumlarının veriye dayanmadan yapılan analiz ve değerlendirilmesidir.

Bu anlamda ilk olarak, Türkiye ekonomisinin güncel makroekonomik göstergelerine bakmak gerekiyor. Bu konuda Dr.Mahfi Eğilmez’in hazırladığı “Göstergeler Tablosu” şu şekildedir;

Göstergeler tablosunu şöyle yorumlayabiliriz;

Makroekonomik göstergelerin ilki Gayri Safi Yurtiçi Hasıladır (GSYH). GSYH, belirli bir dönem (mesela, 1 yıl) içinde, yurt içinde üretilmiş nihai mal ve hizmetlerin piyasa değeridir. Gayrısafi Yurt İçi Hasıla 2025 yılı için 1.437 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. Bu rakamla Türkiye ekonomisi dünyanın 16. sırada yer alıyor.

İkinci gösterge, kişi başına düşen GSYH’dir. GSYH, bir ülkenin belirli bir yılda ürettiği tüm mal ve hizmetlerin değeri olup, piyasadaki döviz kurlarıyla Amerikan dolarına çevrilerek aynı yıl için ortalama nüfusa bölünerek elde edilir. Bu rakam 2025 yılı için 16.709 dolar olup, orta gelirli ülkeler arasında yer bulmaktadır.

Üçüncü gösterge olan enflasyon ve politika faizine bakıldığında 2025 yılı için % 35,08 ve % 46 oranını görürüz. Enflasyon ve politika faizi iç açıcı değildir.

Dördüncü gösterge 527,5 milyar dolar olan Türkiye’nin toplam dış borç stokudur. Bu rakam GSYH’nin % 36’sına denk gelmektedir ve Maastricht Kriteri olan % 60’ın çok altındadır.

Beşinci gösterge ihracat ve ithalat rakamları cari dengedir. 257, 4 milyar dolar ihracat, 313.8 milyar dolar ithalat ve 56,4 milyar dolar dış ticaret dengesi, 10,1 milyar dolar cari dengeyle kabul edilebilir sınırlar içinde yer almaktadır.

Altıncı gösterge Merkez Bankası brüt altın rezervi 84,6 milyar dolar, döviz rezervi 79,8 milyar dolardır. Dolarizasyon oranı % 40,8 civarındadır ve gittikçe azalmaktadır.

Yedinci........

© Öğretmen Sitemiz