Sen gelince sanki bir güneş doğdu
Aydınlık günüm gecem, artık çok güzel hayat
Şimdi her şey birden bambaşka oldu
Sensiz ne kadar zormuş, meğer ne güçmüş hayat

Aman petrol, canım petrol
Artık sana, sana, sana muhtacım petrol
Aman petrol, canım petrol
Artık sana, sana, sana muhtacım petrol

Şarkıyı bilenlerin mırıldandığını duyar gibiyim. 1980 yılında yapılan Eurovision Şarkı yarışmasında Ajda Pekkan ülkemizi temsil etmişti “Petrol” şarkısı ile. O yıllarda küçük bir çocuk olduğum ve yine o yıllarda çocuklar oyunlarını rahatlıkla sokaklarda oynayabildikleri için mahalledekiler bir araya gelir, bu şarkıyı söylerdik hep birlikte çığlık çığlığa. Petrol’ün ne olduğunu bile bilmeden. Günümüzde İklim Krizinin en büyük suçlularından olarak gördüğümüz “fosil yakıt” dediğimiz bu maddenin aslında zengin bir organik hammadde olduğundan habersizce.

“Petrol” şarkısının popüler olduğu yılları yaşayanlar hatırlayacaklar, 1979 yılında bütün dünyada yaşanan ikinci petrol krizi ülkemizde de etkisini ciddi bir şekilde göstermişti. Benzin istasyonundaki kuyruklar çocukluğumun en bariz anıları arasında. Benzer kuyrukların 1973 yılında da yaşanmış olduğunu da tanık olmadım ama biliyorum.

79 krizi, İran devrimi sonrasında petrol üretimindeki düşüş nedeniyle yaşanmıştı. Üretimdeki bu düşüş küresel petrol arzını sadece %4 oranında düşürmesine rağmen yarattığı panik büyük fiyat artışlarına neden olmuş, ham petrolün varil fiyatı bir yıl içinde iki katından da fazla bir artışa ulaşmıştı. 1980'de İran-ırak Savaşı’nın patlak vermesinin ardından da İran’daki petrol üretimi neredeyse durmuş ve Irak’ın petrol üretimi de ciddi biçimde azalmıştı. Dünyadaki tüm ülkelerde petrole endeksli ekonomik durgunluk daha da tetiklenmişti.

Petrolde dışa bağımlı birçok ülkenin aldığı önlemler arasında petrol tasarrufuna gidilmiş, ülkemiz ise 1974 Kıbrıs Harekatı’nın yarattığı ekonomik problemlerin de etkileri nedeniyle 1973 krizinde olduğu gibi buna da hazırlıksız yakalanmıştı.

Bu kriz Türkiye’nin sanayisini duraklama noktasına getirdi. İşçi dövizlerinin azalması ve dış borç sağlanamaması sonucunda Türkiye, sanayisi için gerekli enerji üretimini yapamaz hale geldi. Bu dönemde en kötü büyüme hızı gerçekleşti.

Özetle; Yaşanılan petrol krizlerinden Türkiye ve Dünya Ekonomisi nasibini fazlasıyla almış, Petrol Dünyanın korkusu olmuştu.

Petrol ile ilgili bir başka korku da tarihi bir süreci içeriyor; Dünyadaki petrolün........

© Muhalif