İktisat, batı’nın ekonomi diye farklı mecralara çektiği bir kelime. Halbuki iktisat, “iktisatlı olmak”tan kaynaklanan bir manaya sahip. Ama, batı iktisadı; iktisatlı olmaktan çok, savurgan bir tutumun iktisadi sistemde geçerli olması gerektiği anlayışından hareket ediyor.

İnsansız ve ahlaksız bir iktisat mümkün mü?

İktisadi faaliyeti para, mal, üretim ve emek gibi faktörlerden oluştuğunu söyleyen batı iktisadı, insanı ve onun yönelişlerini sadece maddi işlemler çevresinde düşünmüştür. İnsanı ve onun ruh ve fikir dünyasını olayın dışında bırakmak suretiyle , toplumda ciddi bir problemin ortaya çıkmasına imkan verilmiştir. Halbuki insan ve onun değer ve fikirleri, sadece iktisadi hayatı değil, hayatın bütün alanlarında geçerli ve hatta “belirleyici” bir faktörlerdir. Fakat batı düşüncesinin, madde ve menfaat merkezli bir şekilde tasarlanması, insanı ve onun değerlerini, sadece iktisadi değil; siyasi, sosyal ve kültürel hayatta da dışlanmasına yol açmıştır. Bu haliyle, hayatın en önemli planlayıcısı olan insanı, eşya ile bir tutarak, onun sistemi kendi değer ve fikirlerine göre değil, piyasadaki pasif faktörlerin işleyişine tabi kılmıştır. Halbuki insanın niyet ve tutumları, iktisadi hayatta en belirleyici bir faktör olması gerekiyordu. Çünkü insan, inanç ve ahlakı ile bütün hayat faaliyetlerine yön veren bir varlık özelliğine sahiptir.

Materyalist iktisat, ahlak’a iktisadi faaliyetlerde yer vermemekle insanı kuralsız ve ihtiraslarına bağlı hareketler yapmış ve keyfi işlemler ile toplumun sosyal hayatına çok farklı şekillerde zararlar vermesine yol açmıştır.

İnsan davranışları, ister iktisadi, ister siyasi olsun; ya nefsi/bencilce veya........

© Mir'at Haber