Bitcoin üzerinden elde edilen gelirlerin ve yapılan işlemlerin vergisel durumu dünya genelinde birbirinden farklı Türkiye’de hala belirsizliğini korumaktadır. Burada özellikle bitcoin’in tanımlanması gerekmektedir.

Bazı ülkeler bitcoin ile ilgili yasal bir düzenleme getirmemiş kimi ülkeler bitcoin’i yasaklamış kimi ülkeler ise bitcoin’i tanımlamış ve vergilendirme veya vergiden muaf yoluna gitmiştir. Türkiye’de ise Maliye Bakanlığı bitcoin ve benzeri şifreli paraları mercek altına almıştır. Şifreli paraların yasal olarak tanımlanmasının şart olduğu ve buradan hareketle “emtia, menkul kıymet, para” olmak üzere üç tanım üzerinde durulduğu görülmektedir.

Bitcoin ve benzeri şifreli paraların “para” olarak tanımlanıp tanımlanmayacağı konusunu açıklığa kavuşturmak için öncelikle “para kavramı üzerinde durulması gerekmektedir.

Hepimizin malumu esasen para, basımı devlet tarafından gerçekleştirilen mal ve hizmet satın alma gücüne vakıf, herkesin herkesin kabul ettiği bir değişim aracıdır.

İktisat ilmine göre paranın dört temel işlevi bulunmaktadır. Bunlar; paranın değişim aracı, ortak hesap ve değer ölçüsü , tasarruf ve borçlanma aracı, iktisat politikası aracı olmasıdır.

Emtia para, temsili para, itibari para vb. olmak üzere farklı para çeşitleri vardır. Emtia para haha çok ilk toplumlarda kullanılan çeşitli maddelerden oluşan değişim araçlarıdır ve bu paraların değerleri yapıldıkları maddenin piyasa değerine dayanmaktadır. Temsili para, karşılığında emtia para olan veya kıymetle madene dönüştürülebilen ödeme araçlarıdır. Şekil olarak temsili paraya benzeyen; ancak kıymetli maden karşılığı olmayan para itibari paradır.

Bitcoin sistemi açık kaynak kodlu yazılımlardan meydana gelmektedir. Bahse konu yazılımlar laptop, cep telefonu gibi oldukça çeşitli işlemcilerde çalışmakta ve yüklendikleri anda kişiyi “bitcoin cüzdanı” sahibi kılmaktadır. Bitcoin işlemleri bitcoin cüzdan adresleri arasında gerçekleşmektedir. Bitcoin arzının 2140 yılında sona ereceği öngörülmektedir. Şu anda bitcoin sistemi 21.000.000 bitcoin üretebilecek şekilde kurgulanmıştır. 31 Mart 2018 tarihi itibariyle 17.346.000’dır. 2140 yılına kadar madenciler tarafından 4.753.800 bitcoin arzının gerçekleşmesi beklenmektedir.

Peki bitcoin menkul kıymet ya da emtia olarak değerlenip değerlendirilmeyeceği konusu üzerinde durulması gerekir, çünkü menkul kıymet olarak olaya bakıldığında, menkul kıymetin dönemsel gelir sağlayan, ibareleri aynı ve misli niteliğe haiz olan, ortaklık veya alacaklılık hakkı getiren, belli bir bedeli temsil eden, yatırım vasıtası işlevi gören ve seri halinde çıkartılan kıymetli evrak olarak tanımlamak mümkündür. Bu tanımdan yola çıkarak bitcoin menkul kıymet olarak değerlendirilmemektedir. Emtia olarak........

© Mardin Life