menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Teknoloji yaratıcıları neden teknolojiyi sevmiyor?

17 1
29.07.2025

Kod satırlarıyla dünyayı dönüştürenlerin çoğu, ironik biçimde o dünyada yaşamak istemiyor. Yıllardır teknolojinin merkezinde olan isimlerin, kendi icatlarını çocuklarından uzak tutmaları bir çelişki mi, yoksa içeriden gelen bir uyarı mı? Gözümüzü hep büyüleyen bu “ilerleme”ye biraz da gölgesinden bakmak gerekiyor.

Steve Jobs’un çocuklarına iPad kullanmalarına izin vermediği biliniyor. Bill Gates, evde ekran süresini kısıtladığını ve çocuklarına 14 yaşına kadar cep telefonu vermediğini söylüyor. Twitter’ın eski CEO’su Evan Williams, çocuklarına iPad değil, sadece basılı kitaplar sunuyor. Google, Facebook ve Apple yöneticilerinin bir kısmı çocuklarını ekran kullanımının yasak olduğu Waldorf okullarına gönderiyor. Bir şeyi yaratanlar neden en yakınlarından uzak tutmak istiyor ki?

Çünkü, onlar yalnızca bu cihazların nasıl çalıştığını değil, insan beynine nasıl dokunduğunu da biliyor. Hangi renk paletinin çocukları daha uzun süre ekrana kilitlediğini, hangi ses tonunun dopamin salınımını tetiklediğini, bir oyun seviyesinin kaç saniyede ödül verecek şekilde tasarlanması gerektiğini onlar belirliyor. Yani yalnızca teknolojiyi değil, bağımlılığı da kodladıklarını biliyorlar.

Onlar, teknolojinin ne kadar manipülatif olabileceğini en iyi bilenler. Dopaminin hangi oranda salınacağını, kaydırmanın neden hiç bitmeyecek şekilde tasarlandığını, “bildirim”in yalnızca bir uyarı değil, bir içsel dürtüye nasıl dönüştüğünü kodlayanlar onlar. Biliyorlar: Bu sistem yalnızca ürün değil, davranış tasarlıyor. Ve davranışlar üzerinden inşa edilen bir dünya, eninde sonunda insanı kendi öznelik algısından uzaklaştırıyor.

Daha fazla dikkat, daha az düşünce.
Daha fazla bağlantı, daha az ilişki.

Bize de uygulamalarda çocuklarımızın ekran süresini........

© Kısa Dalga