Batı kamuoyunda dünya siyasetine yönelik haber, yorum ve analizlerde Global Güney kavramı anahtar bir kavram olarak sıkça kullanılıyor. Üçüncü dünya ülkesi, az gelişmiş ülke, gelişmekte olan ülke gibi kavramların yerini almaya başlayan Global Güney yine daha çok Batı’da tercih edilen bir tanımlama.

Kavramın Türkiye’de henüz yaygınlık kazanmaması biraz da ikna edici bir konsept olarak algılanmamasından kaynaklanıyor olabilir.

Global Güney kavramıyla, global sistemde ekonomik ve siyasi olarak dezavantajlı olan toplumlar kastediliyor. Kavram aslında koloni tarihine de bir gönderme yaparak sömürenler ve sömürülenler ayrımı yapıyor.

Kavramla Global Kuzey’e (Batı) dahil olmayan ülkelerin siyasi ve ekonomik argümanlarının Batı ile eşdeğer olduğu iddiasına vurgu yapılıyor. Global Güney’in son yıllarda siyasi ve ekonomik gelişmesinin yarattığı özgüven ve potansiyel Batı’nın domine edici gücüne karşı bir alternatif güç olarak konumlandırılıyor.

***

Kavram ilk önce 1980 yılında BM tarafından Almanya eski Başbakanı Willy Brandt önderliğindeki bir gruba “Kuzey-Güney Raporu“ ismiyle hazırlatılan çalışmayla gündeme geldi. Raporda Kuzey ile Güney arasındaki refah farkının kapatılması ve mağdur Güney’e destek verilmesi gerektiği yazılmıştı. Ancak globalleşme ile birlikte güç dengeleri yavaş yavaş değişti ve artık Çin ve Hindistan gibi ülkeler yardıma muhtaç dezavantajlı Güney ülkeleri değil, Batı’nın etki alanlarına müdahale edecek güç merkezleri haline geldi.

Global Güney coğrafi olarak güneye işaret ediyor ancak bu kavramla........

© Karar