Massachusetts Teknoloji Enstitüsü ekonomi profesörü Daron Acemoğlu ile Harvard Üniversitesi’nden siyaset bilimi profesörü İngiliz James Alan Robinson’un (şuan da Chicago Üniversitesi’nde) beraber kaleme aldıkları 2012 yılında yayımlanan ikonik bir kitap var.

“Ulusların Düşüşü: Güç, Refah ve Yoksulluğun Kökenleri”

Herkesin okuması gereken bir kitap.

Kitapta bu iki profesör Batı ülkelerinin dünya egemenliğini nasıl ellerine geçirdiği, nasıl daha çok zenginleştiklerini çok çarpıcı örneklerle anlatıyor.

Hatta kitap direkt çarpıcı bir örnekle başlıyor. ABD ile Meksika sınırı nedeniyle ikiye bölünmüş olan Nogales isimli bir yerleşim yerinin kuzeyiyle güneyinin yeryüzü şekilleri, iklim, bitki örtüsü, etnik ve kültürel yapı olarak neredeyse aynı olmasına rağmen sınırın kuzeyinde kalan bölgede yaşayan insanların refah seviyesiyle, güneyinde yaşayan insanların refah seviyesi arasında dağlar kadar fark olduğundan bahsediyor.

E tabi fark var. Sınırın kuzeyi ABD’ye güneyi Meksiya’ya ait.

Evet ama bu fark neden var sorusunun cevabını ise bu iki profesör, ülkelerin sistemi oturmuş, bireysellikten uzak, kurumsal bir hafızaya sahip ekonomik ve siyasi kurumları olmasına bağlıyorlar.

Gerçekten de ülkelerdeki kurumların işleyişi ne kadar bireysellikten uzak ve sistemli olursa halkın ekonomik refahı o kadar artıyor.

Ülkemizde Ak Parti iktidarıyla kaybettiğimiz en büyük değer belki de bu oldu. Zaten yeni yeni kurumsallaşmaya başlamış tüm kamu kurumları kendi ezber ve hafızalarını kaybedip Recep Tayyip Erdoğan ve arkadaşlarının gönülleri nasıl bir kurum istiyorsa öyle bir kurum olmaya doğru evrildiler.

Bu........

© Karar