Güney Amerika ülkeleri Guyana ile Venezuela arasında uzun süredir devam eden toprak anlaşmazlığı bölgede gerilimin yükselmesine neden oldu.

Önce Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun, Guyana'nın Esequibo bölgesi sınırına asker gönderdiği bildirildi. Ardından Brezilya'nın Venezuela sınırına asker sevk ettiğini açıklandı.

Daha sonra 3 Aralık'ta Venezuela'da yüzde 50 civarında bir katılımla istişare referandumu yapıldı ve böylece, petrol ve doğalgaz açısından zengin Esequibo bölgesinin ilhak edilmesi için Maduro hükümetine yüzde 95 oranında destek çıktı.

Venezuela ile Guyana arasındaki Esequibo bölgesiyle ilgili toprak anlaşmazlığının kökleri sömürge dönemine kadar uzanıyor.

Guyana'nın yüzde 75'ini oluşturan bu bölge, Portekiz ve Yunanistan'dan daha büyük yüzölçümüne sahip.

Özellikle 2015 yılında Guyana açıklarında Petrol rezervlerinin keşfedilmesiyle birlikte, konu yeni bir boyut kazandı ve bölgesel gerginlikler yoğunlaştı.

Her ne kadar çeşitli tahkim girişimleri ve anlaşmalar yapılmış olsa da her iki ülkenin de bölge üzerinde egemenlik iddiasında bulunması nedeniyle anlaşmazlık çözümsüz kalıyor.

Venezuela bağımsızlığını 1821'de ilan ettikten sonra Esequibo Nehri, doğu sınırı olarak kaldı.

Hollanda 1814'te bu bölgeyi Birleşik Krallık'a devretti (Bazı tarihi kaynaklar "sattığını" ileri sürüyor).

O günden bu yana "İngiliz Guyanası" olarak bilinen bu bölge İngilizlerin himayesinde kaldı.

İngilizler, Guyana'ya 1966'da bağımsızlığını vermeden hemen önce Venezuela ile masaya oturarak Cenevre Anlaşması'nı imzaladı.

Tam olarak burada Venezuela, Cenevre Anlaşması'nı muhatap alıyor; Guyana ise ABD himayesinde İngilizlerin kurgusunu sahiplenmeye çalışıyor.

Esequibo bölgesinde çok fazla nehir olduğu için sınırların belirlenmesi zorlaşıyor.

Siyasi açıdan bakıldığında Venezuela ile Guyana arasındaki anlaşmazlık, Latin Amerika ülkelerinin bağımsızlık sürecine ve Napolyon Savaşları ile Viyana Kongresi sonrasında meydana gelen jeopolitik değişimlere kadar uzanıyor.

Venezuela, toprakları "uti possidetis juris" ilkesine uygun olarak çizilmiş ancak Venezuela'nın Grand Kolombiya'dan kopması ve ardı ardına gelen iç savaşlar nedeniyle devlet zayıf düşmüş.

Böylece Venezuela üniter bir cumhuriyet olarak dünya sahnesine güçsüz çıkmıştı.

Bu kurumsal, askeri ve politik zayıflık, Britanya İmparatorluğu'nun İngiliz Guyanası'nda ilerleyişi göz önüne alındığında, Venezuela'nın kuzeydoğusunda büyük toprak kayıplarına neden oldu.

Yüzyıllardır yaşanan sınır anlaşmazlığı, Guyana'daki İngiliz sömürgeciler ile İspanyol krallığı arasındaki altın yataklarını kontrol etme hırslarından kaynaklanıyordu.

19'uncu yüzyılın sonunda, yeni emperyal güç olan ABD yönetimi, 1899'daki uluslararası tahkim öncesinde Venezuela'nın........

© Independent Türkçe