Çift başlı kartal; biri Mussolini, Hitler diğeri. Faşizm Avrupa, Afrika ve Sovyet halklarına kan kusturdu. Faşizm kapitalist sömürü sisteminin en barbar, en vahşi ve en kanlı siyasal yönetim biçimiydi.

Faşist ideoloji, yabancı düşmanlığı ve ırkçılık üzerinden kitleleri etkiledi. Ekonomik buhrandan tek çıkış yolu vardı: Birleşmiş ırk/ulus ve tarihten/mitolojiden modern zamanlara çağrılan “kutsal savaş”! Faşist yayılma ve işgal engel tanımıyordu. Fransa erken düşmüştü. Britanya bombardıman altındaydı. Leningrad, Stalingrad ha düştü ha düşecek deniyordu.

Faşizm yenilmez mi?

Gemi azıya almış faşizm korkunç sonuçlar doğurur. Peki faşizm durdurulabilir mi? Faşizm karşısında zafer kazanmak ne kadar olanaklı?

Faşizm mitleri ve bin yıllık imparatorluklar ruhunu çağırdı. Ama egemenliği sadece 23 yıl dayanabildi. 8 Mayıs 1945 yılı Berlin düştü. Aynı gün Nazi komutanları Sovyet heyetinin uzattığı teslimiyet antlaşmasını imzaladı. O günden beri 8 Mayıs “Faşizme karşı Zafer Günü” olarak kutlanır.

İkinci Dünya Savaşı başlarken, faşizm hiç de yenilecek bir görüntü vermemişti. Sadece askerî üstünlük değil, kitlelerin meydanlarda toplu kitap yakma ayinlerine katıldığı bir zafer sarhoşluğuydu faşizm. Linç dalgasından kaçan enetellektüeller, muhalifler mülteci durumuna düştüler çaresiz. Geride Gestapo’nun işkence merkezlerinde Nazi’lerin toplama kamplarında asrın en vahşi kıyımı yaşanıyordu. Sosyalist, Yahudi, çingene, antifaşist ya da Hristiyan demokrat olmak yok edilmek için yeterli gerekçelerdi.

Sınırı geçmeyi başaran isimlerden biri de Stefan Zweig idi. Faşizmi eleştiren yazıları, kitapları kırmızı listedeydi. Naif romantik, liberal kapitalist gönenç yıllarına olan özlemi, ölüm listesinden çıkmaya yetmiyordu. Umutsuzdu üstelik Zweig. Faşizmin........

© İlke TV