Üstelik Vikingler de bu yöntemi ilk bulanlar değildi; onlar eski Yunanlılardan, Yunanlılar da Asurlular ve eski Mısırlılardan esinlenmiş olmalı muhtemelen.

“Bugün Rusya ve Ukrayna olarak bilinen topraklarda yaşayan Slav halkları... Saati 13 yüzyıl geri alsaydınız, çok fazla kanunsuzluğun olduğunu ve soylu sınıfın, lordların, savaş ağalarının çok az kontrole sahip olduğunu görürdünüz. Bunun sonucunda, sürekli baskınlar ve saldırılar vardı; esasen çok az güvenlik vardı. Hatta 13 yüzyıl öncesinde olan şey şuydu ki... Yağmaları yapanlardan bazıları olan Vikingleri, güvenlik sağlamaları için paralı asker olarak getirmeye ve onları işe almaya başladılar. Bir süre sonra bu Vikingler, “Neden bu adamlar için çalışıyoruz ki, onları alt edip yönetimi ele geçirebiliriz” dediler. Bunu yapan Viking kabilesinin adı ‘Rus’ idi. Kiev, bugün Ukrayna'da bulunan Rus Viking devletinin başkenti oldu. Daha sonra genişleyerek sonunda Rusya'yı yarattılar. ‘Rusya’ kelimesini buradan alıyoruz.”(1)

[Burada söylenenler genel olarak tarihçilerin uzlaştığı yorumlar olmakla birlikte, “Rus” sözcüğünün, İsveç’in doğusundaki Roslagen bölgesinden gelen Viking denizcilerin adından mı, yoksa Eski Fince’de “kürekçiler” anlamına gelen “Ruotsi” sözcüğünden mi türediği konusu tartışmalıdır.]

Günümüzde Rusların, Ukraynalıların ve Belarusların ata devletleri saydıkları ve “Kievan Rus” (Kiev Knezliği) olarak bilinen bu devletin kurucuları Vikinglerin, yerleşik oldukları Doğu İsveç’ten neredeyse 1500 km uzaktaki bu topraklarda ne işi vardı? Yalnızca yağma olamaz çünkü bu kadar uzağa yapılan bir yağma seferi, geri taşıyabileceğiniz ganimet sınırlı olabileceği için gemilerle yapılmadıkça ekonomik değildir. Ama açık ki İsveç ve Kiev arasında bir deniz yoktur; Kiev’e denizden varmak ancak, Skagerrak Boğazı’nı geçerek Baltık Denizi’nden Kuzey Denizi’ne ulaşmak, oradan Manş Boğazı’nı ve Portekiz kıyılarını izleyerek Cebelitarık’tan Akdeniz’e girmek, Ege’ye ulaşmak, Dardanelles (Çanakkale) ve Konstantinopol (İstanbul) boğazlarını geçerek Karadeniz’e çıkmak ve Odessa veya Mykolayiv limanlarına ulaştıktan sonra da yaklaşık 400 km’lik bir kara yolunu katederek Kiev’e ulaşmakla mümkün olabilirdi. Böyle bir yolculuk en uygun koşullarda gerçekleşse bile en az 6 ay sürecektir.

Uzatmadan söyleyelim, Vikingler İsveç ve Kiev arasını gemilerle katetmişlerdir ve bu zorlu yolculuğun büyük kısmı, Doğu Avrupa Platosu’nu kuzey-güney doğrultusunda kesen nehirler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Baltık Denizi’nden başlayan ve Volga ile Dinyeper nehir sistemlerini kullanarak Konstantinopolis'e varan bu ünlü ticaret rotası, "Vareglerden(2) Greklere Ticaret Yolu" olarak bilinir.

Vikingler, adları genellikle savaşçılık ve yağmayla anılsa da, Fenikeliler ve eski Yunanlılardan sonra deniz ticaretinde en öne çıkan kavimlerden biridir. Örneğin, İzlanda ve Grönland ilk kez Vikingler tarafından keşfedilmiş, Kolomb’dan neredeyse 500 yıl önce Amerika anakarasına ulaşan ve bugünkü Newfoundland’da(3) bir yerleşim yeri kuranlar da yine onlar olmuştur. 10. yüzyılın başlarında Fransa’nın Normandiya bölgesine yerleşen ve buraya adlarını veren Normanlar, İngiltere ve İrlanda’da geniş bölgeleri ele geçirerek kalıcı yerleşimler kurmuşlardır. Aynı Normanlar, 1130’da Sicilya’yı fethederek adada bir yüzyıldan fazla hüküm süren Norman Krallığı’nı kurmuşlardır. Güney İspanya ve Kuzey Afrika ise Vikinglerin kalıcı olarak yerleşmedikleri, ancak dönem dönem yağmaladıkları bölgeler arasında yer alır.

[Okyanus ötesi, Batı Avrupa ve Akdeniz’e sefer yapanlar........

© Gazete Pencere