İnsan, hayatının sonuna kadar her merhalede yeni şeyler öğrenerek ve tecrübe ederek yaşamını devam ettirir. Biriktirilen tecrübeler insanı olgunlaştırır, bir sonraki aşama için daha sağlıklı karar vermesini sağlar. Çünkü yaşamın her anı aslında karar verme sürecidir. Bundan dolayı tecrübeye dair sözlerimiz (atasözü, özdeyiş) sayılamayacak kadar çoktur.

Bu sözlere dair bazı örnekler verelim:

“İyi kararlar tecrübe sayesinde, tecrübe ise kötü kararlar sayesindedir”,

“Tecrübe çok acımasız bir öğretmen; önce sınavı yapıyor, dersi sonra öğretiyor”,

“Yanlış yapmayan insan yoktur; insanlık yanlışını kabul ve düzeltmekle olur”,

“Hiçbir insanın bilgisi, edindiği tecrübenin ötesine geçemez”,

“Bir insanın tecrübesini başından ne geçtiği değil, başından geçenlerden nasıl yararlandığını gösterir”.

Ünlü kişilere ait bu sözler olabildiğince fazladır. Anonim bir söz ise şu şekilde ifade edilmiş; “İnsanlar yavaş yavaş inanmamayı, güvenmemeyi, sevmemeyi ve kronik şüpheci olmayı öğrenir. Bu gerçekleştiğinde artık ne yazık ki çok geçtir. İnsanların ‘tecrübe’ dediği şey budur. Kalbiyle bağlantısını kaybetmiş bir insana ‘tecrübeli’ denir.

Bu sözde şunu görmek mümkün; aslında her tecrübe bize daha rasyonel düşünme ve davranmayı öğretir. İnsanı, varoluşu itibariyle duyguları olan, erken yaşlarda bu duyguların daha başat olduğu, yaşarken edindiği tecrübeler sayesinde daha rasyonel düşünmeye başlayan ve her aşamada “keşke” diyen bir varlık olarak da tanımlayabiliriz .

Bu konuyu gündeme getirmenin nedeni, birbirine iki yakın terim olan tecrübe ile farkındalık kavramlarının arasındaki bağlantıdan ziyade, duygu temelli yapımızdan kaynaklanan hayatımızın her aşamasında “keşke” kelimesini çok kullanan bir toplum olarak, bu sözü neden çok kullandığımızı, doğru/sağlıklı düşünmek için neler yapmamız gerektiği, yaşarken bizi etkileyen ve hep yönlendiren olay ve olgular üzerinde daha sağlıklı değerlendirmeler yapıp, daha isabetli kararlar için neler yapmamız gerektiği üzerinde düşünmektir.

Aslında üzerinde düşünmeye çalıştığımız, dertlendiğimiz konu, yaşama dair bir şeyleri anlayıp daha derin kavrarken, acı tecrübelerin sayısını azaltmak, yani “farkındalık” seviyesini yukarı çekmektir. Hayatımızı geri sarmak, temize çekmek gibi bir lüksümüz/imkânımız ne yazık ki yok. Bunun için her ne kadar hayatımızda birçok rastlantı ve sürprizin önüne geçemesek de, sağlam bir akıl/düşünme ile birçok şeyin kontrolünü elimize alabilir, keşke sayımızı........

© Fikir Coğrafyası