Almanya’da faşizmin yükselişinden önce belediye yönetimleri eyaletlerin (Lander) yetki alanı içindeydi. Bu nedenle yerel yönetimler birbirinden farklılıklar göstermekteydi. Eyalet yönetimlerinin Nazilerce merkezi yönetime bağlanması hamlesi, belediyelere yönelik önemli değişiklikleri beraberinde getirdi. 30 Ocak 1935 tarihinde Hitler kabinesi Alman Belediye Yasası’nı (Deutsche Gemeindeordnung) çıkardı. 1 Nisan 1935’te yürürlüğe giren bu yasa tüm Almanya’da belediyelerin yönetim yapısını tek tipleştirdi.

Aslında yerel yönetimlere müdahale Hitler’in iktidara gelişinden hemen sonra “senkronizasyon/koordinasyon” (Gleichschaltung) kılıfı içinde başlatılmıştı. 1933 yılının mart ayında yalnızca Nazi Partisi üyelerinden oluşan tek parti yerel meclisleri kuruldu. Yerel kurullar Yahudiler, cumhuriyetçiler, sosyalistler ve benzeri “güvenilmez” unsurlardan temizlendi. Belediyelerde orta ve alt düzeylerde görev yapanlarda ciddi değişikliklere gidilmediyse de Hitler öncesi dönemde görev yapan belediye başkanları (burgomaster) arasında tam bir temizlik yapıldı. O dönemde nüfusu yüz binin üzerinde olan 54 şehirden yalnızca dördünde önceki belediye başkanları görevde kalabildi. Yerlerine “hak eden”(!) parti üyeleri atandı.

Yerel yönetimlerin her düzeydeki “senkronizasyon/koordinasyon” süreci bunlarla sınırlı kalmadı. 1933 öncesinde yerel yönetimlerin örgütlü gücünü temsil eden dernekler (Deutscher Stadtetag, Deutscher Landkreistag gibi) yok edildi. Bunlar 1933 mayısında “gönüllü”(!) olarak kendi yöneticileri tarafından kapatıldılar. Yerlerine Almanya’daki tüm belediyeleri kapsayan, bunların hepsini........

© Evrensel