Çalışma sürelerinin, insani ihtiyaçları karşılamaya yetecek şekilde düşürülmesi için mücadele, kapitalizmin tarihi kadar eskidir. İşçi sınıfının 19. yüzyıl boyunca sürdürdüğü mücadele, işçi sınıfının Uluslararası Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günü 1 Mayıs’ın doğuşuna da yol açmış ve çalışma saatleri, günde 16 saatten 10 saate, 20. yüzyılın başlarında ise 8 saate indirilmişti.

Dünyada 8 saatlik çalışma saati uygulamasını getiren ilk ülke Sovyetler Birliği oldu. İşçi sınıfının iktidara geldiği 7-8 Kasım’daki Ekim Devrimi’nden hemen sonra, 9 Kasım 2017’de günlük çalışma süresi 8 saatle sınırlandı.

1927’de Ekim Devrimi’nin 10. yıl dönümü onuruna iş gününün kademeli olarak 7 saate, gece çalışmasının 6 saate ve ağır ve tehlikeli işlerde 4 saate indirilmesine ilişkin kararname yayımlandı. 1936 Anayasası’nın 119. maddesi (dinlenme hakkı), iş gününü 7 saat olarak belirledi.

Şu anda ABD’de ve Almanya’da iş kollarına göre haftalık mesai süresi 35-40 saat arası değişmektedir. İngiltere’de haftalık çalışma süresi 37.5 saat, Fransa'da ise 35 saattir.

Türkiye’de 1936’da yürürlüğe giren 3008 sayılı İş Kanunu ile çalışma süresi günde 8, haftada 48 saat olarak belirlenmiştir. 1971 tarihli 1457 sayılı İş Yasası’nda bu düzenleme sürdürülmüş; 1983 yılında yapılan değişiklikle haftalık çalışma süresi 45 saate düşürülmüştür. 2003 tarihli, hâlâ yürürlükte olan İş Yasası’na göre de Türkiye’de haftalık çalışma........

© Evrensel