Bilimde kiralite, homokiralite, CİSS etkisi ve ayna simetrisi gibi kavramlar ilgi alanımızın dışındaki konular. Furkan Öztürk’ün Harvard’da doktora danışmanı Dimitar Sassilov’la birlikte yayınladıkları çalışmalar ülkemizde popüler bilim dergilerine yansımasa, söz konusu kavramlar hakkında hiçbir malumatımız olmayacaktı. Malumat sahibi olduk ama derinlik bilgisine sahip olmadığımız çok açık.

Çocukluğumuzda köy eğlencelerinden biri tekerleme şeklinde sorular sormaktı: “Yedi delikli tokmak, bunu bilmeyen ahmak” gibi. Ellerimizin, ayaklarımız, kulak ve burun deliklerimizin bir simetrisi var. Ekonomide de “makro çerçeveler” ve “mikro refleksler” arasındaki simetriyi anlamanın işlevleri tam, doğru ve temiz yapabilmenin gerek şartı olarak değerlendiriyorum.

Sözlükte tanımlandığı gibi, simetri ,“eksen olarak alınan bir doğrudan, simetri noktaları karşılıklı olarak aynı uzaklıkta bulunan iki benzer parçanın birbirine olan durumudur”.

Ekonominin sorunları sorgulanırken makro sorunlara abanılırken, işletmeler ölçeğindeki mikro sorunlara gereken özeni göstermeme kitle farkındalığında kritik eşiğin aşılmasını engelliyor. İşletme ölçeğindeki mikro sorunların tartışılmasına gerekli ağırlığın verilmemesi ciddi israfa yol açıyor. Kitle haberleşme kanallarında yorum yapanların önemli bir bölümünün ciddi fikirlerin yerine sloganları koyma kolaycılığına saptığını düşünüyorum. Sapma, bütünsel tartışmadan uzaklaşıp, makro sorunlara odaklanınca indirgemeci bir anlayışı öne çıkarıyor; anlama ve anlamlandırmada boşluklar oluşturuyor. Anlama ve anlamlandırma boşluklarını aşırı pragmatist ve popülist eğilimler tarafından dolduruluyor. Bu yazının temel varsayımını, “ ekonominin makro sorunları kadar işyeri ölçeğindeki mikro ölçekteki sorunları aynı ağırlıkta, yaygınlıkta ve derinlikte tartışılmazsa sağlıklı bir ilerleme yaratılamayacağı” iddiası oluşturuyor.

İletişim kanallarında piyasayı etkileyen faiz, döviz ve borsadaki gelişmeler ilk sıralardaki yerini alıyor. Büyüme, enflasyon, devalüasyon, ihracat, ithalat, cari açık, para politikaları, mali dengeler de........

© Ekonomim