TOBB Sektörel Ekonomi Şurası’nda açıklandı: Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Koordinasyon Kurulu (YOİKK) Eylem Planı yenilendi. Bu iyi bir haber… Bir başka iyi haber daha var: Yapısal reform paketi hazırlanıyor.

Ülkemizin gündeminde kurullar oluşturma, komiteler görevlendirme, paketler açıklama hiç eksikliği hissedilmeyen konudur. Madalyonun arka yüzüne baktığımızda açıklanan inisiyatiflerin izlenmesi, gözlenmesi, ölçülmesi ve sonuçların açıklanmasında ise adına utangaçlık desem hafif kalacak, korkaklık desem ağır gelecek, kurnazlık desem haksızlıklara kapı açacak bir durumla yüzleşiyorum.

Hangi konuda olursa olan “inisiyatif paketi” açıklandığında, yaratılmak istenen sonuca ulaşmak için “gerek şartlar” ile “yeter şartlara” bakmak gerekiyor.

Gerek şartlardan ilki, inisiyatifi yönlendiren ihtiyaçların “hangi kuramsal yaklaşımla, nasıl bir modelle, hangi verilere, nasıl bir katılımla ve iş yapma metoduyla” belirlendiğini değerlendirme yapacak muhatapların belirlenmesidir.

İkinci gerek şart, inisiyatifi yönlendiren “merkez düşüncenin” ne olduğunu kamuoyu ile paylaşılması.

Üçüncü gerek şart, inisiyatifin “strateji bakından etkin, taktik bakımından güçlü, uygulama bakımından etkili” olabilmesi için “karargâh yönetiminin” kimlerden oluşturulduğu, görev alanların “rasyonel otorite” olma potansiyelleri ve yaratacakları “güvenin” dikkate alınması.

Dördüncü gerek şart, “hesap verme metodunun” önceden belirlenmesidir: İzleme, gözleme, ölçme, veri oluşturma, deneysel sonuçları değerlendirmeden kimler sorumludur? Süreçle ilgili oluşturulan beklenti ile yaratılan sonuç arasındaki sapmalar sistematik olarak nasıl sorgulanacaktır?”

Beşinci gerek şart, “beklentiler ile yaratılan sonuçlar arısında olumlu ve olumsuz yönde sapmaların düzeltilmesi” mekanizması nasıl işletileceğinin netliği.

Gerek şartların yerine getirilmesi, açıklanan inisiyatif başarısında ilk adımdır. Dayanıklı, sürdürülebilir ve yaratmak istenen sonuca götüren inisiyatifler ise “yeter şartları” da kapsamalıdır.

“Yeter şartları” da kapsamalı

Herhangi bir inisiyatifin başarısı “gerek ve yeter şartların” bütününü göz önünde tutulmasına bağlıdır. Her işin kendisine özgü “yeter şartları” vardır, ama “yatırım iklimi” yaratmak için geçerli olan “gerek şartlardan” ilk akla gelmesi gerekenleri özetle şöyledir:

- Yüksek düzeyde hukuki güvence: Yatırım iklimi demek, önce “yüksek düzeyde hukuki güvence” demektir. Bu bir ilk adımdır; o adımı atmadan diğer adımların atılması pek de anlamlı olmayacaktır. Bir ülke ekonomisinde “yarı-legal, yarı-formel ilişkiler” yapılanması varsa, bu yapılanmanın “üretkenlik ve verimlilik etkileri”, “kurumsallaşmış yapılara” haksız rekabet yaratıyorsa, orada yatırım iklimiyle ilgili ne söylerseniz söyleyin boşlukta kalır. Yüksek düzeyde hukuki güvence yapısı oluşturulmadıkça, “küresel piyasada rekabetçi görünümünüz” olsa da, küresel anlamda önemli bir “tedarikçi konuma yükselmiş” görünseniz de sürdürebilir sonuçlar yaratamazsınız. İlke, kural ve yasalara uyumun gözlenmesi, izlemesi ve piyasanın kendi iç denetim mekanizmalarını oluşturması gibi bileşenleri değerlendirmeden........

© Ekonomim