Ciddi bir ikilem
Yer çekimsel mercekleme keşfinin, Büyük Patlama'nın şişme modellerine kanıt sağladığına dair argümanlar var. Bunlar, çoklu evrenin bir versiyonunu ima eden kozmolojik modellerdir. Esasen bizim evrenimizin; bir dizi evrenden sadece biri olduğu, çok çok daha büyük bir evrenin küçük bir bölgesi olduğu fikrini söyleyebiliriz. Hatta belki fizik ve matematik yasalarının bile, bir bölgeden diğerine farklılık gösterdiği fikri de yine kozmolojik modeller arasında olabilir.
Bir soruyu derinlemesine düşünürken, diğer yandan bağlam sağlaması için tarihe bakmanın her zaman yararlı bir ilk adımı olduğunu düşünürüm. Diğer pek çok şey gibi, evrenin hiçlikten başladığı fikri de nispeten yeni bir fikir olarak karşımıza çıkıyor. Hiçbir şeyle başlayan bir dünya fikri için 1600'lerde Leibniz'e kadar beklemek zorunda kalacaktık. Leibniz çok ilginç bir karakter. Öyle ki kozmolojiler, hayal ederken, Newton'la aynı zamanda bağımsız olarak kalkülüsü icat ediyordu.
Büyük Patlama'nın kabul görmesi ile kozmologlar, filozoflar ve teologlar, Leibniz'den bu yana, uykuda olan sorularla karşılaştı, potansiyel olarak hiçlikten ortaya çıkan bir evrenin varlığıyla yüzleşmek zorunda kaldılar. Evren nasıl hiçlikten ortaya çıktı?
David Deutsch, The Fabric of Reality adlı kitabında "Var olan her şeyi anlamaya şu anda veya gelecekte yakın olabileceğimize inanmıyorum" der.
Hayatın yansıması olan piyasalarda da benzer bir durum var. Her şeyi anlamamamız pek mümkün olmuyor. Bu durumlarda tahminler, çerçeveler ve modeller ile ilerliyoruz. Bizce piyasa rejimi reflasyon yani "risk on" rejiminden, stagflasyona yani "risk off" rejimine geçiş yaşadı. Bunun önemli bir değişiklik olduğunu düşünüyoruz.
Geçen hafta ABD, iki yıllık Hazine tahvil getirileri 14 baz puan düşerek 27 Mart'tan bu yana en düşük seviyesine yani yüzde 4,60’a geriledi. On yıllık tahvil getirileri ise 12 baz puan düşüşle yüzde 4,28'e geriledi. Böylece mart ayından bu yana en düşük seviyeye yakın seyretti. Gösterge MBS getirileri ise 16 baz puan düşüşle yüzde 5,73'e geriledi. Bu da yine mart ayındaki en düşük seviyelere yakın olduğunu gösteriyor. Piyasa, haftayı FED'in 18 Aralık toplantısı dahil yüzde 4,82 politika faizi fiyatlayarak tamamladı. Bu da iki indirim arasında 51 baz puanlık bir faiz indirimi anlamına geliyordu.
Bono ve tahviller; ekonomik yumuşama belirtilerini fiyatlarken, özellikle çekirdek enflasyondaki yapışkanlığı pek fiyatlamıyor. FED'in iş gücü piyasası performansının öneminin farkında olan piyasalar, geçen haftaki haziran ayı tarım dışı istihdam ve ADP verilerine tepki verdi. Toplam tarım dışı istihdam, beklenenden daha güçlü bir........
© Ekonomim
visit website