Geçen Cuma Fitch, Türkiye’nin kredi notunu B’den B ’ya yükseltti. Görünümünü ise durağandan pozitife çevirdi. Kredi notu konusu çok uzun zamandır gündemimizde olmayan bir konuydu. Öyle ki; Türkiye’nin son not artışı 2012’de yapılmış ardından gelen yıllarda tüm şirketlerin Türkiye için verdiği notlar kademeli olarak düşmüştü. Gelin 10 soruya cevap arayarak, kredi notları sistematiğini yeniden hatırlayalım…

1- Kredi notu nedir?

Kredi notu, bir borçlunun borcunu geri ödeyebilme kapasitesini, ya da başka bir açıdan borcunu geri ödeyememe riskini gösterir. Borçlu bir devlet olabileceği gibi, belediye, banka ya da şirket olabilir.

2-Kredi notu ne işe yarar?

Kredi piyasası gerek borca konu olan meblağ açısından gerekse de içindeki oyuncular açısından çok büyük bir piyasa. Binlerce bankanın, şirketin, yerel yönetimin ve devletin içinde bulunduğu bu piyasada tarafların birbirini tanıması, tanısa bile borcunu geri ödeyeme riskini bilmesi çok zor. İşte bu nedenle sermaye sahiplerinin, kredi verecekleri borçluları daha yakından tanıyabilmesi için kredi derecelendirme şirketleri bu şirketlere, yerel yönetimlere ya da devletlere not veriyor.

Kredi notunun yüksek olması, borçlunun güvenilir olduğunu, borcun tahsilinde sorun yaşanma riskinin düşük olduğunu gösterir. Not düştükçe borçlu riskli hale gelir. Bu nedenle yüksek notlu borçluların daha düşük faizle, düşük notluların ise daha yüksek faizle borçlanması beklenir. Ancak, uygulamada buna aksi örnekler bulmak mümkün.

3-Kaç kredi derecelendirme şirketi var?

Üç şirket herkesin malumu: Moody’s, S&P ve Fitch. Bunların yanında JCR (Japonya), Dagong (Çin), DBRS (Kanada), Egan-Jones (ABD) gibi şirketler de var.

4-Görünüm nedir?

Notun yanı sıra bir de “görünüm” denen ara bir gösterge var. Görünüm pozitif, durağan ya da negatif olabilir. Görünümün ne olduğu bir sonraki notun ne olacağı konusunda bir ipucu........

© Ekonomim