Dünya Ticaret Örgütü'nün (DTÖ) 13. Bakanlar Konferansı, 26 Şubat- 2 Mart tarihleri arasında Birleşik Arap Emirlikleri’nin başkenti Abu Dabi’de düzenlendi. DTÖ’nün en üst karar merci olan Bakanlar Konferansı, küresel ticaret sistemini şekillendiren kuralları gözden geçirmek ve güncellemek amacıyla tüm üyelerin bakanlarını ve yetkililerini düzenli olarak iki yılda bir araya getiriyor. Küresel ticaret politikalarının geleceğinin tartışıldığı konferans esnasında, 160'tan fazla ülkenin Bakan ve bürokratlarının yanı sıra uluslararası kuruluşların ve sivil toplum kuruluşlarının da yer aldığı panel, seminer gibi pek çok yan etkinlik de gerçekleştirildi. 2 Mart’ta Abu Dabi Deklarasyonu'nun kabul edilmesiyle sona eren 13. Bakanlar Konferansı’nda, DTÖ üyesi ülkelerin yetkilileri arasında yaklaşık bir hafta süren yoğun müzakerelerin ardından alınan kararlar dünya ticaretini yakından ilgilendiriyor.

Bir bölümünü yerinde takip etme fırsatı bulduğum Bakanlar Konferansı’nda alınan kararlar arasında öne çıkan ilk husus, Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması ile ilgili. Yapılan müzakereler sonucunda Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması’nın reformuna yönelik karar alındı. İlgili kararda, 2024 yılı sonuna kadar tüm üyeler için kapsamlı, etkili ve erişilebilir bir sistem kurulması amaçlandığı belirtiliyor. Bu kapsamda Temyiz Organı ile ilgili sorunlar başta olmak üzere, süreçte yaşanan zorlukların kapsayıcı ve şeffaf biçimde ele alınması zaruret arz ediyor.

Diğer yandan, en az gelişmiş ülkelerdeki üreticilerin küresel tedarik zincirlerine daha kolay erişim sağlamalarına yardımcı olmak amacıyla DTÖ Sağlık ve Bitki Sağlığı (SPS) Önlemleri ile Ticarette Teknik Engeller (TBT) Anlaşmaları kapsamında özel ve lehte muamele (special and differential treatment) hükümlerinin etkin uygulanmasına dair bildiri yayınlandı. Uluslararası ticaretteki tarife dışı engellerin önemli bir kısmını oluşturan bu tedbirler, en az gelişmiş ülkeler için bir dezavantaj oluşturuyor. Bildiride özel ve lehte muamele hükümlerinin daha kesin, etkili ve işlevsel hale getirilmesi için gelişmekte olan ülkeler ile en az gelişmiş ülkelerde kapasite inşasının rolü vurgulandı. Eğitim ve teknik yardım konularının geliştirilmesine, DTÖ bünyesinde ilgili komitelerdeki özel ve lehte muamele........

© Ekonomim