Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı göreve geldiği günden beri hatta göreve gelmeden önce bakan yardımcısı iken üretim planlaması ana gündem konusu oldu. Tarımda üretim planlaması ile ilgili yasal düzenlemeler yapıldı. Konuya ilişkin torba yasa 5 Nisan 2023’te çıkarıldı.

Bakanlığın hazırladığı “Tarımsal Üretimin Planlanması Hakkında Yönetmelik” 14 Eylül 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 5488 sayılı Tarım Kanunu’nun 7. maddesine dayanılarak hazırlanan ve tarımsal üretimin planlamasına yönelik usul ve esasları düzenleyen yönetmelik, bitkisel üretim, hayvansal üretim ve su ürünleri üretiminde tarım havzası veya işletme bazında üretimin planlanmasını kapsıyor.

Bu yönetmeliğe dayalı olarak “Tarımsal Üretimin Planlaması Kurulu” oluşturuldu. İl bazında üretim planlaması yapmak üzere 81 ilde “Teknik Komite” oluşturuldu. Herkesin umut bağladığı ve nihayet planlı üretim yapılacak diyerek destek verdiği üretim planlaması konusunda ilk adımlar atıldı.

Herkes üretim planlamasının nasıl yapılacağını, hangi ürünleri kapsayacağını merak ediyordu. Biz de gazeteci olarak merak ediyorduk. EKONOMİ Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanımız Hakan Güldağ ve Genel Koordinatörümüz Vahap Munyar ile birlikte 21 Ekim 2023 günü Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile İstanbul’da Orman Bölge Müdürlüğü’nde buluştuk. Yaptığımız röportajda ağırlıklı olarak üretim planlamasını konuştuk. Bakan Yumaklı, tarımda tüm ürünlerde planlama olamayacağını belirttikten sonra “Tarımsal planlamanın amiral gemisi hububat ve yağlı tohumlar olacak” dedi. Röportajı bu başlıkla genel yayın yönetmenliğini yaptığım TARIM gazetesinde manşetten ve iki tam sayfa olarak yayınladık.

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın tarımsal üretim planlamasının “amiral gemisi” dediği hububatta Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) 2024 ürünü alım fiyatı ve uygulanacak politikalar açıklandı. Öylesine bir fiyat açıklandı ki “amiral gemisi” daha planlamaya geçmeden battı, batırıldı.

“Sen üret yeter” denilen çiftçiye öyle bir fiyat verildi ki çiftçinin üretmeye gücü kalmadı. Birçok çiftçi “ben niye ürettim” diye kendi kendine kızıyor. “Ben üretmesem paramı dövize, faize yatırsam çok daha fazlasını kazanacaktım. Artık üretmek istemiyorum” diyen çok sayıda çiftçi var.

Çiftçilerin çoğu keşke hiç açıklamasalardı, fiyat açıklandıktan sonra piyasa daha da geriye gitti diye tepki gösteriyor.

Buğday ve arpada son birkaç günde yaşananları özetleyelim:

1- Hububat alım fiyatları son yıllarda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanıyordu. Geçen yıl Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından 6 Haziran 2023’te açıklanmıştı. Bu yılın buğday ve arpa alım fiyatı 6 Haziran 2024 günü akşam saatlerinde sessiz sedasız bir biçimde Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından basın bülteni ve sosyal medya hesaplarından açıklandı. Fiyatın bu şekilde açıklanmasının nedeni fiyatın çok düşük olmasıydı.

2- Bakanlık tarafından yapılan açıklamaya göre, TMO 2024 ürünü ekmeklik buğdayı ton başına 9 bin 250 lira, makarnalık buğdayı ton başına 10 bin lira, arpanın tonunu ise 7 bin 250 liradan alacak. Geçen yıl Cumhurbaşkanı tarafından ekmeklik buğday alım fiyatı ton başına 8 bin 250 lira, makarnalık buğday için ton başına 9 bin lira ve arpa alım fiyatı da ton başına 7 bin lira olarak açıklamıştı. Geçen yıla göre buğdayda kilo........

© Ekonomim