Vergi: Yağmur değil, sel baskını
Ekonomide el mecbur gerçekleştirilen “rasyonaliteye dönüş”ün ardından üç ay geçtikten sonra, 7 Eylül 2023’te, duyurulan Orta Vadeli Program (OVP), 2024’ten başlayarak, üç yıl için dört temel hedef ortaya koymuştu.
Bunlar: “Afet yaralarının sarılması; enflasyonun tek haneye düşürülmesi; yatırım, istihdam, üretim ve ihracat perspektifinde büyüme ve istihdamın devam ettirilmesi; sosyal adalet ve refahının güçlendirilmesi” olarak açıklandı. Sonrasında 31 Mart 2024 yerel seçimlerine kadar “rasyonalimsi” bir dönem geçirdik.
Bu dönemde faizler, gereken tempoda ve ölçekte olmasa da arttırıldı. Finansal baskılamadan “sadeleştirme” adı altında bir ölçüde vazgeçildi. Fakat ortada Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’inkredibilitesinin sağladığı nefes alma alanına ek olacak fazladan dişe dokunur bir yaklaşım yoktu. Bugün ortada hala, hukuk başta, yapısal reformlar namına pek bir şey yok.
Seçim sonrası dönemde dişe dokunur tek başlık 13 Mayıs’ta açıklanan “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi”; o da içerikten ziyade başlık olarak ilginç, mazruf değil zarf anlayacağımız. Bu şartlarda dezenfl asyonist ortama geçmek noktasında elimizde daha ziyade parasal tarafa yüklenen, mali kısmı genel olarak zayıf, kamu maliyesi noktasındaysa “ampute”, tek bacak üzerinde seken bir çerçeve var.
Bayram dönemindeyse, iddialara bakılırsa iktidar içi itişmeler sebebiyle, çoktandır beklenen vergi paketinin detaylarından haberimiz oldu. Bu paketle hedeflenenin GSYİH’nin % 0,7’sine denk gelecek şekilde 226 milyar liralık ek gelir olduğu ifade ediliyor. Ülkenin, 2018’de başlayan, 2021 Eylül’ündeyse dilerseniz adına “nas” dilerseniz “heterodoksi” deyin, neticede ne pahasına olursa olsun büyümeye, aslında genleşmeye, seçim kazanmaya, odaklı ve tüm maliyetleri bu amaca tâbî kabul eden ekonomik maceracılıkla şâhikasına eren yaklaşımla çıkacağı yer belliydi. Önce enflasyon, sonra fakirlik, ardından vergi, müteâkiben iflaslar ve işsizlik ve sonunda da sermaye hareketliliği kısıtlaması zarureti beklenmesi gereken sonuçlardı. Bunlar olmadan bu süreçten çıkılması için doğruların tavizsiz ve bütüncül olarak hayata geçirilmesi şart.
Yeni “Vergi Paketi” hem kendisinden önce ülkeye yaşatılan sürecin bir sonucu hem de buradan çıkılması için gerekli adımların zaruri bir bileşeni olarak ortaya çıkıyor. O halde soru şu: Şu ana kadar muttali olduğumuz haliyle bu vergi paketi o işe yarar mı? Öncelikle şu tespiti yapmakta fayda var. İktidarın ekonomi yaklaşımı enflasyonu yüksek tutmayı büyümenin ve istihdamın korunmasının; kurları düşük tutmayı da % 50........
© Ekonomim
visit website