Derneklere ödenen aidatların gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı konusu maalesef uzun yıllardan bu yana tartışmalı! Maliye ve iş dünyası pek çok konuda olduğu gibi, bu konuda da farklı görüşte. Her iki tarafta yargının bu konudaki görüşünü merak ediyordu.

Yargının dernek aidatlarının vergi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı ile ilgili görüşü henüz nihai karar haline gelmese de, belli oldu!

Konu tam olarak ne ile ilgili?

Konu, ilgili mevzuatı gereği üyeliği zorunlu olan ve olmayan derneklere ödenen aidatların gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı ile ilgili! Bu konu hemen hemen her işletmeyi ve şirketi çok yakından ilgilendiriyor.

Neden derneklere üye olunuyor?

Son yıllarda iş ve meslek kolları itibariyle mesleki birliği, dayanışmayı ve yardımlaşmayı geliştirip güçlendirmek amacıyla çok sayıda dernek kuruluyor. Şirketler, şirket ortakları, iş insanları, avukat, YMM, SMMM, mimar, mühendis vb.ler, meslek veya faaliyet kollarına göre kurulan derneklere üye oluyor ve aylık dönemler halinde ve/veya yıllık olarak aidat ödüyorlar.

Derneklere üyelik bazılarında zorunlu, bazılarında ise isteğe bağlı!

Maliye’nin bu konudaki görüşü ne?

Maliye, aidatların gider yazılıp yazılamayacağına derneklere üyeliğin zorunlu - isteğe bağlı olup olmadığına bakarak karar veriyor, her derneğe ödenen aidatın, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak düşülmesini kabul etmiyor.

Maliye;

- Kanunen veya tabi oldukları ilgili mevzuatları gereği zorunlu olarak üye olunan derneklere ödenen aidatların kazancın elde edilmesi ile sıkı sıkıya bağlı olması nedeniyle genel gider kapsamında gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınabileceği,

- Bu derneklere üyeliğin yasal bir zorunluluk değil de, mükelleflerin kendi iradeleri sonucunda gerçekleşmesi halinde ise, bu aidatların faaliyetlerin yürütülmesi ve gelir elde edilmesi için zorunlu bir harcamayı gerektirmemesi (kazancın elde edilmesi ile sıkı sıkıya bağlı olmaması) nedeniyle gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınamayacağı

görüşünde (GİB. İstanbul VDB’nin 27.09.2018 tarihli ve 62030549-120[89-2017/1044]-862851, Ankara VDB’nin 21.08.2013 tarihli ve 38418978-120[40-12/14]-891 sayılı özelgeleri).

Yani, Maliye, bu şekilde kendi iradeleriyle üye olunan derneklere ödenen aidatları işle ilgili olmayan, şahsi nitelikli ödemeler olarak görüyor ve vergi matrahının tespitinde gider olarak düşülmesini kabul etmiyor.

Peki, bu konuda yasal bir düzenleme var mı?

Hayır, derneklere ödenen aidatların gider yazılıp yazılamayacağı konusunda Vergi Kanunlarında özel bir düzenleme bulunmuyor. Mevcut uygulama, tamamen Maliye’nin verdiği özelgelerde belirttiği idari görüşe göre yürütülüyor. Yani, Maliye, derneklere ödenen aidatların genel giderler kapsamında gider yazılıp yazılamayacağına tamamen yorum yoluyla karar veriyor (GVK. Mad. 40, 68).

Kimse farkında değil ama bu oldukça ciddi bir sorun!

Evet, uygulamada maalesef böyle bir sorun var, hem de oldukça büyük bir sorun!........

© Ekonomim