Mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarının sadece yüzde 1,2’si üniversite mezunu. Prof. Dr. Şevket Ökten’in mevsimlik tarım işçilerine yönelik yaptığı araştırmada üniversite eğitimi alan 8 çocuk arasında doktor, kaymakam ve öğretmen olanlar var. Mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarının şansı olsa Türkiye’nin geleceği için bilim üretecekler.

Harran Üniversitesi sosyoloji profesörü Şevket Ökten’in “Yoksulluk ve Mecburiyet” kitabı bir yoksulluk döngüsü olarak mevsimlik gezici tarım işçiliğinin dehlizlerinde milyonların kaybolan hayallerini anlatıyor. Ökten’in saha çalışmalarına göre “mevsimlik tarım işçiliği kısır döngüye girmiş durumda. Yaşlanan, ölenlerin yerine gençler geliyor. Şehirlerde gençler iş beğenmezken ailesi mevsimlik tarım işçisi olan gençlerin tamamına yakını kariyerlerine tarım işçisi olarak devam ediyor. Özellikle Urfa gibi şehirlerde iş olanağı yaratılamadığı, eğitim sorunları çözülemediği sürece mevsimlik mutsuz ordular büyüyor.

Araştırmaya göre mevsimlik tarım işçilerinin yüzde 76’sı kışın eğitim alabilseler de yazın gittikleri yerlerde yüzde 60,6’sı okula devam edemiyor. Ferrero tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de mevsimlik tarım işçilerinin ve özellikle çocukların hayatına dokunmak için projeler yürütüyor. Öncelikle mevsimlik işçilerin çalıştığı illerdeki öğretmenlere eğitim veriliyor. Konteyner alanlarında kreş, sağlık ünitesi, derslikler, danışma merkezi kuruluyor. Sosyal destek merkezleri sayesinde “752 çocuk bahçeye değil okula gitti” diyen Ferrero 5 ilde yapılan çalışmalarla çocuklara; hijyen kitleri, kırtasiye malzemeleri, beslenme destek paketleri verirken 240 aileye de danışmanlık desteği verdi. Mevsimlik işçi çalıştıran 701 bahçe sahibine de çocuk işçiliğinin sona erdirilmesi konusunda bilgi verilerek sürecin yaygınlaştırılması sağlanıyor. Her yıl sosyal ve kültürel etkinliklere katılan binlerce çocuk hayatla barışıyor.

Türkiye’deki mevsimlik tarım işçilerinin durumu, geçtiğimiz haftalarda AB Parlementosu’nda kabul edilen Kurumsal Sürdürülebilirlik Durum Tespiti Direktifi açısından da oldukça önemli. Çocuk tarım işçisi çalıştırılarak üretilen tarım ürünleri ihracatı risk altında. Ferrero gibi dünya devi şirketler hem endüstriye örnek olmak hem de süreci hızlandırmak için “İnsan Hakları Politikası Beyanını” açıklıyor. Ferrero, zorla çalıştırmaya ve çocuk işçiliğine karşı pek çok proje yürütüyor, ticarete insanlık ekiyor.

2015 yılında kabul edilen Modern Kölelik Yasası gereği yıllık cirosu 37 milyon Avro ve üzeri tüm kuruluşlar her mali yılda “mevsimlik tarım işçilerinin ve çocukların olumsuz şartlar altında çalıştırılmasını da kapsayan “kölelik ve insan ticareti beyanını” yayınlamak zorunda.

Mevsimlik tarım işçileri yaz sıcaklarında cayır cayır yanan konteyner ve çadırlarda toplu olarak yaşıyor. Onlar için bir bardak soğuk su, gerçek bir banyo en büyük........

© Dünya