Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden Rum Kesimi’ne ticaretin üç katına çıktığına dikkat çeken Kıbrıs Türk Ticaret Odası Brüksel Temsilcisi Şener, Avrupa Birliği standartlarının sağlanması durumunda yavru vatanın Avrupa’nın hellim ihracatçısı olacağına dikkat çekti: “Çalışmalar kapsamlı ve hızlı bir şekilde devam ediyor. Hedefimiz ilk ticaretin Eylül 2024’te gerçekleştirilmesidir.

Kıbrıs sorununa kalıcı çözüm bulmak için 2004 yılında yapılan “Annan Planı Referandumu”nun kabul edilmemesinden 20 yıl sonra Kıbrıs Türk Ticaret Odası Brüksel Temsilcisi Lale Şener, Kuzey Kıbrıs’ın durumunu DÜNYA’ya değerlendirdi…

Kıbrıs Rum Kesimi’nin Avrupa Birliği tam üyeliğinin üzerinden çok uzun yıllar ve süreçler geçti, şu anda Kıbrıs Türk toplumunun AB ile ilişkileri ne durumda?

Malumunuz olduğu üzere 2004 yılında Kıbrıs bölünmüş olarak AB’ye tam üye oldu. Bunun neticesinde Kıbrıs’ta kapsamlı çözüme ulaşılana kadar AB müktesebatı Kıbrıs’ın kuzeyinde askıya alındı. AB Kurumlarında Kıbrıs’ı temsilen sadece Kıbrıslı Rumlar yer alıyor.

Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşı olan Kıbrıslı Türkler ise bireysel olarak AB vatandaşı kabul ediliyorlar. AB ile ilişkilerimiz hukuki olarak bu çerçevede ve esas olarak AB’nin Kıbrıs Türk toplumuna yönelik kabul ederek yürürlüğe koyduğu tüzükler zemininde ilerliyor.

Yeşil Hat Tüzüğü, Ada’da Kuzey’den Güney’e malların, kişilerin ve hizmetlerin geçişlerini düzenliyor. Yeşil Hat Tüzüğü’nde KTTO’ya önemli bir yetki ve görev verildi. Yerel ürünlerin ticareti için gerekli olan refakatçi belgelerini vermek KTTO’nun yetkisindedir. Bu belgeler olmaksızın ürünlerin Güney’e geçişleri mümkün değildir.

AB üye ülkeleri veya aday ülkelerine sağlanan yapısal fonlardan yararlanamadığımız için AB’nin Kıbrıs Türk Toplumu’na özel hayata geçirmiş olduğu Mali Yardım Tüzüğü vardır. Bu çerçevede, 2006’dan bu yana Kıbrıs Türk Toplumu’na yılda takriben 34 milyon euro bir yardım bütçesi ayrılıyor. Bugüne kadar yaklaşık 688 milyon euro mali yardım yapıldı.

Kuzey’den Güney’e geçen ticaretin hacmi nedir?

2022 yılına kadar bu ticaretin hacmi yıllık ortalama 5 milyon euro idi. 2022 yılında hacim ilk kez 14 milyon euroya yükseldi. 2023 yılında ise hacim takriben 16 milyon euro oldu.

Dolayısıyla ciddi bir artış söz konusudur. Son iki yıldan bu yana en çok satılan ürünlerimiz prefabrik konteyner, ahşap mobilya, inşaat malzemeleri ve plastik ürünler olmuştur. En önemli ihraç ürünümüz olan hellimin de Yeşil Hat’tan AB’ye ticaretinin bu yıl içerisinde gerçekleşebileceği öngörülmektedir. Bunu diğer süt ürünlerinin de takip etmesini umuyoruz. Geçtiğimiz yıla kadar ticaretine müsaade edilmeyen işlenmiş gıda ürünlerin de ticaretine başlandı. Bu ürünleri de çeşitlendirmeye yönelik gayretlerimiz devam etmektedir.

Tahin, helva, zeytin, zeytin yağı, reçel, meyve suyu gibi ürünlerimiz an itibarıyla kapsama dahil edilmiştir. Şimdi kahve, bira, kola, şişe su gibi ürünleri de ekleme çabalarımız var. Yeşil Hat Tüzüğü, malların ve kişilerin geçişinin yanı sıra aynı zamanda hizmetlerin geçişini de düzenleyen bir tüzüktür. Yine ilk kez geçtiğimiz yıl hizmet ticaretini de başlatma ve geliştirmeye yönelik çalışmalarımızı başlattık.

Dünyaya baktığımız zaman son 10 yılda ticaret, sanayi ve üretimde yeni dönem geçildi. Ticarette e-ticaret inanılmaz gelişti. 2004 yılında düzenlenen Yeşil Hat........

© Dünya