Türk Hava Kuvvetleri hâlihazırda bölgesel güç dengelerinde caydırıcılığını koruyan, tecrübeli personel yapısı ve geniş uçak filosuyla önemli bir hava gücü olmayı sürdürüyor. Ancak, savunma teknolojilerindeki hızlı dönüşüm, 5. nesil muharip uçakların savaş doktrinlerini kökten değiştirmesi ve insansız sistemlerin giderek ön plana çıkması; Türkiye için de yeni bir stratejik yeniden yapılanma zorunluluğu doğuruyor.

Önümüzdeki yıllar, yalnızca uçak sayısını koruma değil, hava gücünün niteliğini yeniden tanımlama dönemi olacak. F-16’lar hâlâ omurga rolünü sürdürüyor olsa da bu platformlar artık ömrünün son dilimine yaklaşmakta. Yerli “Özgür” modernizasyon projesi, bu süreci geçici olarak uzatacak bir nefes alanı sağlasa da uzun vadede Milli Muharip Uçak TF-Kaan’ın devreye girmesi zorunluluk hâlini almış durumda. Kaan’ın üretime geçmesi, sadece yeni bir savaş uçağına sahip olmak değil; Türkiye’nin kendi kaderini havada da kendi elleriyle çizmesi anlamına gelecek.

Bu süreçte en büyük sınav, teknolojik bağımsızlığı sağlarken operasyonel sürekliliği aksatmamak olacak. Çünkü “yağmurdan kaçarken doluya tutulmamak” burada kelimenin tam anlamıyla stratejik bir uyarıdır: Eski uçakların emekliye ayrıldığı, yenilerinin ise tam kapasiteye ulaşmadığı bir ara dönem, hava üstünlüğü bakımından ciddi riskler doğurabilir. Bu nedenle geçiş sürecinin çok katmanlı planlanması; bakım, eğitim, lojistik ve doktrin alanlarında da eşzamanlı reformlar yapılması gerekiyor.

Artık hedef, yalnızca uçak filosunu sayıca güçlendirmek değil; modern, esnek, sürdürülebilir, siber ve elektronik harp ortamına tam entegre bir hava kuvveti inşa etmektir. Bunun için yerli mühimmat, radar, motor ve yazılım sistemlerinin geliştirilmesi; yabancı tedarik zincirlerine bağımlılığın azaltılması elzemdir. Türk Hava Kuvvetleri’nin geleceği, sayılarda değil, nitelikte ve bağımsızlık kapasitesinde şekillenecektir.

Genel tasarım ve rol açısından; Eurofighter Typhoon, iki motorlu, canard-delta kanat konfigürasyonuna sahip çok rollü bir avcı-saldırı uçağıdır; yüksek manevra kabiliyeti ve hava-hava (hava-yüzey görevlerini de yapabilen) esneklik üzerine tasarlanmıştır.

Eurofighter, “swing-role” (eşzamanlı hava-hava ve hava-yüzey görevleri) yaklaşımıyla tanımlanır. F-35 Lightning II ise tek motorlu, düşük gözlemlenebilirlik (stealth) ve ileri düzey sensör füzyonu etrafında tasarlanmış tek pilotlu bir 5. nesil multirole muharip uçağıdır; öncelikli hedefi ağ merkezli muharebe ve vurucu istihbarat/saldırı yeteneklerini birleştirmektir.

Gizlenebilirlik (Stealth) ve algılanma açısından F-35’in tasarımının merkezinde düşük radar kesiti (RCS) ve termal/akustik azaltma yer alır; bunun sonucu olarak F-35, düşman hava savunma sistemlerinin tespitini zorlaştırmak ve ağ içinde bilgi toplayıp paylaşmak üzere optimize edilmiştir. Ayrıca içsel silah mahzenleri sayesinde taşınan mühimmat operasyonel gizliliği korur.

Eurofighter Typhoon, klasik olarak düşük RCS tasarımına öncelik vermez; bunun yerine yüksek manevra kabiliyeti, güçlü motor performansı, açık mimarili aviyonik ve harici silah taşıma esnekliği ile tehditleri yok etmeyi hedefler. Eurofighter üzerine yapılan RCS azaltma ve sensör entegrasyonu çalışmaları olmakla birlikte, F-35 düzeyinde “stealth” yeteneğine sahip değildir.

Motor, itki ve süperseyir (supercruise) açısından Eurofighter Typhoon, iki adet Eurojet EJ200 turbofan ile çalışır; her bir motorun yüksek itki potansiyeli ve Typhoon’un süperseyir (afterburner kullanmadan sesüstü hız) kabiliyeti öne çıkar; konsorsiyum ve üreticiler bazı konfigürasyonlarda Mach 1.1–1.5 aralığında süperseyir iddia etmektedir.

İki motorlu yapı yüksek yedeklilik ve ani itki artışı (ör. kısa süreli yüksek thrust) sağlar. F-35 tek Pratt & Whitney F135 motoru kullanır; motor yüksek tek-motor itkisi (yaklaşık 43.000 lbf civarı açıklamalarda verilir) sağlar, ancak F-35’in tasarımı, süperseyir odaklı değildir (F-35 genelde afterburner ile sesüstü hıza ulaşır). F-35 motoru ayrıca düşük gözlemlenebilirlik ve yüksek güvenilirlik için tasarlanmıştır.

Hız, irtifa ve menzil (tipik/üretici-verileri) açısından Eurofighter için üretici ve üretici konsorsiyum kaynakları azami hızın yaklaşık Mach 2, azami irtifanın ~55.000 ft (≈16.800 m) civarında olduğunu belirtir; tasarım yüksek kritik performans (hız, tırmanma, manevra) odaklıdır. F-35 için üretici/USAF verileri F-35A modelinde tipik azami hızın Mach ~1.6 ve operasyonel tavanın ~50.000 ft seviyesinde olduğunu, menzil ve görev yarıçapının konfigürasyona (içsel yük, yakıt, harici podlar) bağlı olarak değiştiğini bildirir. F-35’in menzili ve dahili yakıt kapasitesi tasarım kararlarıyla stealth ve sensör yetenekleriyle dengelenmiştir.

Aviyonik, radar ve sensör füzyonu açısından F-35’in en öne çıkan teknik avantajı gelişmiş AN/APG-81 AESA radar, gelişmiş elektronik harp/sensör setleri ve özellikle sensör füzyonu yeteneğidir; F-35 pilotuna çevresel farkındalık sağlayan entegre sistem, veriyi işleyip pilotun HMD/baş üstü görüntüsüne sunar. Bu sinerji, F-35’i ağ-merkezli operasyonlarda çok güçlü kılar. Eurofighter Typhoon'da modern AESA radar (ör. Captor-E / Euroradar) entegrasyonuna doğru evrilmiştir; ayrıca açık mimari aviyonik, görev bilgisayarları ve gelişmiş elektronik harp paketleri ile çok rollü görevleri yüksek performansla icra eder. Ancak F-35’in sensör füzyonu ve stealth-odaklı ağ entegrasyonu ile doğrudan aynı sınıfta değerlendirilmesi zordur; Typhoon daha çok yüksek performanslı hava-hava/ hava-yüzey sensör-silah kombinasyonlarına dayalıdır.

Silah taşıma ve yük kapasitesi açısından F-35, stealth gereği ana vurgusu içsel silah mahzenleri üzerinden mühimmat taşıma yeteneğidir; ek menzil veya daha fazla silah gerektiğinde harici yük taşınabilir, fakat harici taşıma stealth’i önemli ölçüde azaltır. F-35 entegre uzun menzilli hassas güdümlü mühimmatlarla kullanılmak üzere geliştirilmiştir. Eurofighter Typhoon, harici askı noktalarıyla geniş bir silah yelpazesi (hava-hava füzeleri, hava-yüzey........

© Dikgazete.com