Yürürlükteki ceza kanununun 216/1. maddesinde yer alan, halkı kin ve düşmanlığa tahrik (kışkırtma) suçu, 2005 yılından önceki ceza kanununun 312. maddesinde düzenlenmişti ve 1970’li yıllarda en çok işlenen suçlar arasında yer almaktaydı. Suçun sürekli olarak yayın araçları ile işlenmesi ve siyasal, toplumsal yaşamda çokça karşılaşılması olgusunun etkisiyle, kanunda birtakım değişiklikler yapma gereksinimi doğmuştu.

Önceki TCK’nin 312. maddesinde suç, “...cemiyetin muhtelif sınıflarını umumun emniyeti için tehlikeli bir tarzda kin ve adavete tahrik eylemek...” şeklinde tanımlanırken geniş içeriğinin çok tartışılması ve eleştirilmesi üzerine değişiklik yapılmıştı. Bu değişiklikte, cemiyetin muhtelif sınıfları kavramı çeşitlere ayrılmış ve madde şu şekilde değiştirilmişti: “...halkı sınıf, ırk, din mezhep veya bölge farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek...”. Maddenin içeriğinde yer alan “umumun emniyeti için tehlikeli olabilecek şekilde tahrikte bulunulması” da ağırlaştırıcı sebep olarak kabul edilmişti.

2005 yılına kadar madde bu hali ile yürürlüğünü sürdürürken yeni ceza kanunu çalışmalarında kısmen eski 312. maddenin bazı unsurları korunmuştu. Buna göre halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesim aleyhine kin ve düşmanlığa tahrik edilmesi suçun ana yapısı olarak öngörülmüştü.

Yeni TCK çalışmaları incelendiğinde; gerek hükümet teklifinde (Tasarı) gerekse “Adalet Komisyonu”nun kabul ettiği metinde ana yapı, çalışmaların merkezi olarak benimsenmişti. Nitekim hükümet teklifinde; 294/2. maddede sınıf, ırk, mezhep, bölge farklılığı tahrikin dayanağı olarak kabul edildiği gibi bu tahrikin kamu düzeni için tehlikeli olabilecek şekilde düşmanlığa veya kin beslemeye elverişli olması da öngörülmüştü. Tasarıyı gözden geçiren Türkiye Büyük Millet Meclisi Adalet Komisyonu’nun kabul ettiği 216. maddede aynı durum tekrarlanmıştı.

TCK’nin gerek geçmişteki........

© Cumhuriyet