Devletçilik üzerine - Doğan Ergenç
CHP tüzük kurultayına gidiyor. Bu süreçte, “devletçilik” hakkında bir tartışma başladı. Neden? Çünkü CHP Genel Başkanı Özgür Özel, CHP’nin devletçilik okunun yarısını yeşile, yarısını da mora boyayacaklarını söyledi. Bilindiği gibi, yeşil renk çevreciliği, mor renk ise toplumsal cinsiyet eşitliğini temsil ediyor.
Peki, erken Cumhuriyet döneminde uygulanan devletçilik politikası hangi koşulların ürünü olarak ortaya çıktı? Burada iki noktanın altının çizilmesi gerekiyor:
Birincisi; Cumhuriyetçilerin temel amacı, tarım toplumundan çağdaş endüstri toplumuna geçmekti. Bunun için ise sermaye birikimine gereksinim vardı. Fakat ülkede yatırım yapacak, fabrika kuracak bir sermaye yoktu. İşte böyle bir ortamda, devletçilik politikası gündeme geldi. Devlet eliyle bir sanayileşme politikası hayata geçirildi ve ülkenin kalkınması yolunda önemli bir yol alındı.
İkincisi; 1929 yılında, dünyayı sarsan bir ekonomik buhran ortaya çıktı. Bu dönemde, “liberal ekonomi anlayışı”nın itibarı kayboldu. Devletçilik, devlet müdahalesi, sosyal devlet gibi politikalar ülkelerin gündemine girdi. Örneğin ABD’de, Franklin D. Roosevelt’in öncülüğünde “new deal” olarak adlandırılan “sosyal devletçi” politikalar hayata geçirildi. Türkiye de dünya çapında yaşanan bu buhrandan etkilendi. Devletçi bir ekonomi anlayışının ortaya çıkmasında, bu sürecin de ciddi bir payı........
© Cumhuriyet
visit website