Mizah içermeyen bir sanat dalı düşünebilir misiniz? Tiyatrodan sinemaya, edebiyattan görsel sanatlara tüm alanlar mizahın gücünden yararlanmıştır. Toplumumuzda mizahın kökenleri çok eskilere gider. Dede Korkut masallarından Nasreddin Hoca fıkralarına, Karagöz’den Ortaoyunu’na her dönemde mizah baş tacı edilmiştir. Yüzbinlere ulaşan tirajları ile mizah dergilerimiz, gişe rekoru kıran filmlerimiz okurun ve izleyicinin mizahçılara ve mizah ürünlerine verdiği değerin kanıtı değil de nedir? Okurların, izleyicilerin gözdesi olan mizahçıları baş tacı etmeyenler de olmuştur elbet; tarihimizin farklı dönemlerinde mizahçıları baskılarla, yasaklarla, hapislerle sindirmek isteyen politikacılardan ve bürokratlardan söz ediyorum. İşte onlara karşı dik durabilen ve gülümseyen mizahçıları anmak boynumuzun borcu. Başlangıcından bu yana İzmir Uluslararası Mizah Festivalinde bunu yapmaya çalışıyoruz.

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği festivalde ‘Aziz Nesin Mizah Ödülleri” vermemiz bu büyük ustaya saygımızın sonucu. Dünyanın dört bir yanında kazandığı ödüllerle ülkemizin gurur kaynağı, mizah yapmak isteyen tüm sanatçılara ilham kaynağı olan Aziz Nesin’in Rıfat Ilgaz, Mim Uykusuz, Sabahattin Ali gibi ustalarla giriştiği Markopaşa serüveni mizahın bir başkaldırı, bir direniş olduğunu gösteren en güzel örneklerden biridir. Ne yazık ki son yıllarda bu geleneğin izinden giden mizahçıların sayısı azaldı. Siyasetin baskılarına boyun eğen mizahçılar suya sabuna dokunmayan işlerle para kazanma derdine düştü.

Ustalar ve gençler

İstisnalar yok mu peki; elbette var. İşte bu festival onların festivali… 7 yıl içinde kimler gelip geçmedi ki İzmir Mizah Festivali’nden; Müjdat Gezen’den Ali Poyrazoğlu’na, Köksal Engür’den Mehmet Esen’e, Yüksel Aksu’dan Reis Çelik’e, Ahmet Gülhan’dan Müfit Can Saçıntı’ya, AST oyuncularından Metin Uca’ya, Umur Bugay’dan Aydın Engin’e nice mizahçı; Turhan Selçuk (Abdülcanbaz), Tonguç, Tan Oral, sergileri… Bu yıl, Arnavut-İtalyan çizer Agim Sulaj, Niyazi Yoltaş ve 17 genç karikatürcü ‘İnsan Hakları’ temasını işleyen karikatürleriyle katıldılar festivale. Eflatun Nuri ustayı anmayı ihmal etmedik, tıpkı geçen yıllarda Aziz Nesin’i, Muzaffer İzgü’yü, Haldun Taner’i, Şair Eşref’i, Rıfat Ilgaz’ı, Ferhan Şensoy’u, Levent Kırca’yı, Turgay Yıldız’ı, Kemal Sunal’ı, Cemal Nadir’i, Oğuz Aral’ı, Charlie Chaplin’i, Ernst Lubitch’i, Peter Bacso’yu unutmadığımız gibi.

Ülkemiz sanatının yanı sıra, dünyanın farklı köşelerinden mizah ürünlerine de yer veren İzmir Mizah Festivali’nde bu yıl ‘Oyun İşleri’ tiyatrosunun kurucusu Şükrü Veysel Alankaya’dan dünya edebiyatının ustalarından Gogol’ün “Palto”sunu izledik. Sesini ve........

© Birgün