Geçen hafta görsel ve yazılı basında en çok konuşulan çalışma hayatı haberleri arasında SGK’ce iptal edilen emeklilikler vardı. 50 bin kişinin emekli aylığının kesileceğini duyuran ve kamuoyunun ilgisini çeken bu haberlere bakalım.

Öncelikle emeklilik iptali ne demek, bir emeklinin emekliliği niye iptal edilir? Buna bir bakalım.

Şimdi mevcut mevzuat gereği emekli olabilmek için üç koşul var. Bunların hepsini yerine getirmeden emekli olmak mümkün olmuyor. Bunlar; hizmet yılı, (sigortalılık süresi) prim ödeme gün sayısı ve yaş. Bu üç şartı yerine getiren emekliliğe hak kazanıyor. Elbette ki bazı istisnai (maluliyet vb.) haller yaş faktörünün aranmaması ve gerekenden daha düşük prim gün sayısı ile erken emekli olmayı da sağlayabiliyor. Ancak normal şartlar altında yukarıda saydığımız üç şartı tamamlamadan emekli olmak mümkün değil.

Emeklilik için gerekli olan şartları mevzuata uygun olarak tamamlayarak emekli olan kişiye emekli aylığı bağlanıyor. Ancak SGK bazı hallerde kişinin emekliliğini iptal ederek bağlanan aylığı kestiği gibi, ödediği aylıkları da geriye dönük olarak faizi ile birlikte geri talep ediyor.

Bunun iki ana nedeni var;

Kurumdan kaynaklanan hatalar:

Kurum bazen kendi hatalı işlemleri sonucunda emekliliğe hak kazanmamış kişilere hata sonucunda emekli aylığı bağlıyor. Daha sonra bu durum tespit edilerek emeklilik iptaline gidiliyor. Böyle bir durumda Kurumun yasal olarak iptal hakkı var. Ancak yersiz ödenen aylıkların sadece geriye dönük beş yıla ait kısımları faizsiz ve iki yıla yayılarak geri istenebilmesi mümkün oluyor.

“Sosyal Güvenlik Kurumunun hatalı işlemlerinden doğan fazla veya yersiz ödemeler tespit edildiği tarihten geriye doğru en fazla beş yıllık süreye kadar, borcun kendisine yersiz veya fazla ödeme yapılan gelir veya aylık almakta olanlar ve bunların hak sahiplerine tebliğ edildiği tarihten itibaren yirmi dört ay içinde ödendiği takdirde faizsiz tahsil........

© Birgün