Geçtiğimiz hafta Pekin’de Ulusal Halk Kongresi toplandı ve merakla beklenen 2024, ekonomik büyüme hedefini yüzde 5 olarak açıkladı. Her yıl bu etkinlik “Politik Danışma Konferansı” ile birlikte gerçekleştiriliyor ve yerel jargonda “iki oturum” diye biliniyor. Bu yılki çalışma raporunu çiçeği burnunda Başbakan, eski Şanghay Belediye Başkanı L. Qiang sundu. Alışılageldiğinin aksine oturumun sonunda basın toplantısı yapmaması bazıları tarafından Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in tüm ipleri eline almasının bir alameti olarak, bazıları tarafından ise yerli-yabancı basın mensuplarının sorularından kaçınma arzusuyla açıklandı.

Her ne kadar Çin ekonomisi 2023’te yüzde 5,2 büyüdüyse de, pandemi dönemindeki kapanmanın sonucu 2022’de büyüme oranının yüzde 3’e düşmüş olmasının getirdiği baz etkisi bu sonucun alınmasını kolaylaştırdı. Halbuki 2024 için böyle bir durum söz konusu değil ve hedefi tutturmak biraz daha zorlaşacak. Bu arada unutmadan hatırlatalım, Covid-19 pandemisinden 100.000 kişi başına ölüm ABD’de 337, Birleşik Krallık’ta 307, İtalya’da 311 iken Çin’de resmi rakamlara göre sadece 6. Bu istatistiklere itibar etmeyen araştırmaların en kötümserleri bile Çin’de 100.000 kişi başına ölümü 110’a, hâlâ ABD’nin üçte birine çıkarıyor. Özetle Çin pandemi sürecinde halk sağlığını ekonomik büyümeye önceleyerek bu süreci göreceli düşük bir insani kayıpla atlattı. Değerlendirmelerde bu noktayı gözden kaçırmamakta yarar var.

ÇİN ABD’YLE ARAYI HIZLA KAPATIYOR

Bilindiği gibi Çin son 30 yılda çok yüksek büyüme oranları yakaladı ve ülkedeki mutlak yoksulluğun üstesinden geldi. Cornell Üniversitesi’nden Eswar Prasad’ın hesaplamalarına göz atarsak; Piyasa ölçüleriyle Çin’in GSYH’si 2022 yılında ABD’nin yüzde 73’üne ulaştı. 1990’da bu oran sadece yüzde 7’ydi. Çin’in kişi başına geliri şimdilerde 13 bin dolarla ABD’deki kişi başına gelirin yüzde 17’si. Bu oran da 1990’da çok düşük düzeylerde yüzde 2’nin altındaydı. Son 15 yılda Çin küresel büyümenin yüzde 35’ini sağlarken, Avrupa’dan görece daha iyi bir performans sergileyen ABD’de bile bu oran yüzde 27’de kaldı. Üstelik Çin bu performansı kalkınma için reçete olarak sunulan; “iyi işleyen bir finans sistemi, piyasa odaklı ekonomi ve demokratik bir politik işleyiş” koşulları olmadan sergiledi.

KAPSAMLI BİR GENİŞLEME PROGRAMI GELMEDİ

Bilindiği gibi Çin’de ciddi bir emlak krizi yaşanıyor, en büyük inşaat şirketlerinden Evergrande’nin iflası gerçekleşti. Yerel........

© Birgün