Türk Silahlı Kuvvetlerine komuta etmiş Orgeneral Rüştü Erdelhun'u nazarlara sunmak istiyorum. Bu sayede özellikle askeri egitim kurumlarinda rolmodel olarak öğretilmesi gereken önemli bir şahsiyeti tanımış olacak ayrıca içi boşaltılmış olan demokrasi ve cumhuriyet kavramlarına açıklık getirmiş olacağımızı umuyorum.

Gündemde olan ve çok tartışılan anayasa ile birlikte demokratik hukuk devleti ilkelerine açıklık kazandırmak en önemli hususların başında gelmektedir.

Çünkü hem hükümet hem de muhalefet tarafından sık sık hamasi nutuklar çekilmekte silahlı kuvvetlerimizde bilerek veya bilmeyerek darbeci anlayışı geri getirmek isteyen bahtsız insanları görmekteyiz.

Bu meselenin iyi bir şekilde anlaşılması için orduya kumanda etmiş iki önemli kişinin tutum ve davranışlarını analiz edebiliriz.

Bu sayede ülkemizde tek partili faşist yönetimi tekrar hortlatmak isteyen darbeci anlayışı deşifre ederek demokratik hukuk devletinin asli unsurlarını gerçekleştirme imkânı vardır.

Orgeneral Fevzi Çakmak, uzun yıllar boyunca Genelkurmay Başkanlığı vazifesini sürdürmüştür. Fakat bu görevi esnasında siyasetten uzak kalması gereken ordumuzu birçok siyasi olayın içine çekerek büyük bir yanlışlığı imza atmıştır.

Siyasi düzenlemeler ve önemli devrimler yapılırken ordumuz bizzat siyasetin içine çekilmeye çalışılmıştır.

Fevzi Çakmak, demokrasi ve cumhuriyet ilkeleri yerine CHP’nin altı oku olarak ifade edilen ilkelere bağlı kalmış her on yılda bir yapılan darbelere zemin hazırlamıştır.

Askeri darbe ve halkımiza karşi uygulanan şiddetin temeline inilmesini sağlayacak bu analizler çok önemlidir.

Fevzi Cakmak'tan bir müddet sonra Genelkurmay Başkanı olan Orgeneral Rüştü Erdelhun ise askerlere vermiş olduğu nutuk ile cumhuriyet tarihimizin en önemli konuşmasını yaparak tarihe geçmiştir.

Bundan önce mahkemelere konu olan ve halen de çok tartışılan CHP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Atatürk’e ait olduğu ifade edilen bir nutuk daha vardır. Bu iki nutuğu karşılaştırmak sureti ile silahlı kuvvetlerde rolmodel ve örnek alınması gereken komutanları incelemeye çalışalım.

Bursa Nutku olarak ifade edilen ve elimizdeki sadeleştirilmiş metinlerde şu hususlar göze çarpmaktadır.

“Türk Genci, devrimlerin ve cumhuriyetin sahibi ve bekçisidir. Bunların gereğine, doğruluğuna herkesten çok inanmıştır. Yönetim biçimini ve devrimleri benimsemiştir. Bunları güçsüz düşürecek en küçük yâ da en büyük kıpırtı ve bir davranış duydu mu, ‘Bu ülkenin polisi vardır, jandarması vardır, ordusu vardır, adalet örgütü vardır’ demeyecektir. Elle, taşla, sopa ve silahla; nesi varsa onunla kendi yapıtını koruyacaktır. Polis gelecek, asıl suçluları bırakıp, suçlu diye onu yakalayacaktır. Genç, ‘polis henüz devrim ve cumhuriyetin polisi değildir’ diye düşünecek; ama hiçbir zaman yalvarmayacaktır. Mahkeme onu yargılayacaktır. Yine düşünecek, ‘demek adalet örgütünü düzeltmek, yönetim biçimine göre düzenlemek gerek’ diyecektir. Onu hapse atacaklar. Yasal yollarla karşı çıkışlarda bulunmakla birlikte bana, başbakana ve meclise telgraflar yağdırıp, haklı ve suçsuz olduğu için salıverilmesine çalışılmasını, kayırılmasını istemeyecek. Diyecek ki, ‘ben inanç ve kanaatimin gereğini yaptım. Araya girişimde ve eylemimde haklıyım. Eğer buraya haksız olarak gelmişsem, bu haksızlığı ortaya koyan neden ve etkenleri düzeltmek de benim görevimdir’ diyecektir”.

Bu metni 27 Mayıs 1960 darbesinden sadece 12 saat önce Genelkurmay Başkanı Rüştü Erdelhun'un askerlere karşı söylediği nutuk ile mukayese ederek; darbeci kalkışmaları önlemek mümkündür.

Dünyada emsali olmayan ve her 10 yılda bir gerçekleştirilen askeri darbeler ve terör olaylarının ülkemizde akıl almaz boyutlara yükselmesinin en önemli sebeplerinden bir tanesi bu darbeci anlayıştır.

Rüştü Erdelhun ise bu anlayışin ülkemizi içinden çıkılmaz bir darbe bataklığına düşürecegini düşünüyordu. ABD’nin ülkemizde darbe yapacağının istihbaratını almıştı. Askerlerin siyasete karışmasının ne derece kötü sonuçlar doğuracağını görmüş ve bunun ülkemize vereceği zararları fark etmişti. Komuta kademesinde bulunan fakat darbeden sonra emekli edilen 265 general ve 5000’e yakın........

© Akasyam