Dr. Refik Saydam, Cumhuriyetimizin ilk sağlık bakanı ve 4. başbakanıdır. Bir askeri hekim olarak 1. Dünya Savaşı sırasında çeşitli cephelerde çok başarıyla hizmet vermiş, daha sonra Kuruluş Savaşına Mustafa Kemal’in hemen yanı başında katılmıştır. 19 Mayıs’ta1919’da Samsun’a ulaşan Bandırma vapurunun yolcuları arasında o da vardır. Cumhuriyetin kurulmasıyla ilk sağlık bakanımız olmuş ve bu görevi 15 yıl arayla başarıyla sürdürmüş, kısa bir süreyle iç işleri bakanlığı yapmış, 1939 yılının hemen başında da Başbakan olmuştur. Ocak 1939 yılında, başbakan olur olmaz, ayağının tozuyla şu söylediği ise yıllarca tartışılmış durmuştur: “Her işimiz A’den Z’ye bozuktur.” Duyduğum kadarıyla zamanın adeta resmi hükümet yayın organı Ulus gazetesi bu beyanı günü gününe değil, biraz gecikmeli yayımlar ancak o da sayın Saydam’ın dediğinde ısrarcı olmasıyla.

Zaman içinde, tahmin edebileceğiniz gibi, Saydam’ın dediği çeşitli yorumlara neden olmuştur. Konjenital (doğuştan anlamına gelen bir tıp deyimi) Cumhuriyeti sevmeyenler bunu büyük olasılıkla yanlışlıkla dile getirilmiş bir suç teslimi; kimi komplo teorisyeni tarafından ebedi şef ile milli şef arasında bilinen ama konjonktür (hani o ağzımızı ezip büzüp söylemeye çabaladığımız o melun konjonktür var ya!) açısından ebedi şefin gerçekten ebediyete göçü ile konjonktür değiştiğinden artık söylenebilir olması; ve nihayet Cumhuriyetimizin kuruluş yıllarının herhangi bir uygulamasını eleştirmeyi vatana ihanetle eş tutanlar ise deneyimsiz bir başbakanın hazımsız sözleri olarak yorumlamaya çabalamışlardır.

Halbuki her üç kümenin de aklına gelmeyen, görüşüme........

© 12punto