menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Aileyi nasıl kurtaracağız?

24 4
18.11.2025

Ekonominin en başat tartışma alanlarından birisi nüfustur. Klasik yaklaşımlar karanlık taraftan okunur. Bunlara göre nüfus artış hızı problemdir ve baskılanmalıdır. Bazı yaklaşımlar her toplulukta %2,5 süper zekâ ürediğini ve sistemin sürdürülebilirliği için mümkün mertebe bu profillere sahip olunmasını vazeder. Diğer yaklaşımlar bu ikisi arasında konumlanır. Ama hepsi nüfusun sayısıyla ilgilidir.

Bugünse nüfusu sayısıyla değil yaşıyla tartışıyoruz. Üretici insandan tüketici insana geçtiğimiz için…

Dünyanın kapitalist parçasında gerçekten bir yaşlanan nüfus problemi var. Ve biz de gençliğimizle övündüğümüz günleri çok çabuk geçtik. Artık tartışmanın büyük bir parçasıyız. Globalleşmemizin ne denli şiddetli olduğunu göstermeye daha iyi bir örnek bulunamaz herhalde. Biz de kapitalist yarı kürenin içindeyiz. Kapitalizmin birey odaklılığının bir sonucu olarak bedel ödüyoruz. Doğrusu fert toplum odaklı olmalı idik. Diğer taraftan kapitalist düzenlemelerin ve kapitalist ekonominin bir sonucu olarak bedel ödüyoruz. Ve en üstte kapitalist düşüncenin toptan bedelini ödüyoruz.

Tüketim toplumlarının makus kaderine tutulduk. Hem de tüketmeye takati olmayan bir tüketim toplumunun…

Bu yazıya madem kapitalistik bir problemle başladım. Durun şu kapitalizmi de bir anlatayım. Çünkü kapitalizmi anlamadan farkındalıklı bir hayat yaşanamaz. O kadar içindeyiz ki ne kadar kapitalist olduğumuzun bile farkında değiliz.

İnsanın nefsini en iyi anlamış düşüncedir, kapitalist düşünce. Nefis fıtratın bir bileşenidir ve kapitalizm nefsi doğru ele alırsa fıtratın tamamını esir alabileceğini bilir. Ve bunu yapar. İyi de yapar. İnsanı böylece nefsinin kontrolüne verir. Kendi kendini prangalayan insanın kendine başkaldırması absürt olacağından sistemini işletir.

Kapitalizm, nefis ne kadarını kuşatmış olursa olsun fıtratla çelişmemeyi benimser, çelişmez. Amma eğer fıtratla çelişmek de fıtratsa bununla da çelişmez. Kendine göre yeterince fıtrat bulur zaten. Bir tane bile tam kapitalist olsa yeter. Geri kalanı zaten buna sunduklarını gösterip çatıştırarak yönetebilir.

Kapitalizm bir anlamda gücünü fıtratların fıtratlarla çekişmesinden (rekabet) alır. Bir insan standardı falan istemez. Her insanı kendine yazar. Dervişler ve kapitalizmi tanıyıp kapitalist olmamayı seçen normal insanoğlu hariç… Bir de kapitalizmi........

© Yeni Şafak