ŞİÖ 1996’da “Şangay Beşlisi” adıyla kurulduğunda temelde “karşılıklı güven arttırmayı, iyi komşuluğu teşviki, terörizm, ayrılıkçılık ve aşırılıkla mücadeleyi amaçlıyordu”. Hâlen geçerli olan temel kuruluş ilkeleriyle, bugün gelinen noktada ŞİÖ artık ciddi bir siyasî ve ekonomik duruş sergiliyor.

Artan üye sayısıyla daha geniş bir coğrafyada etkinlik gösteren ŞİÖ, Tianjin’den Washington’a “ABD’nin tek kutupluluk iddiasının sonuna gelindiğinin” mesajını veriyor. Son dönemlerde çok kutupluluk veya kutupsuzluk tartışılıyor.

Uluslararası sistemde, ABD Başkanı Donald Trump’ın istikrarsız açıklamalarının olumsuz etkisi ve ABD’nin militarizasyonunu derinleştirerek üstünlüğünü tekrar kazanmaya çalışması karşısında, ŞİÖ, Tianjin’den “çok kutuplu dünyada sessiz diplomasinin” uygulanabilirliğini gösterdi. ŞİÖ böylece 03-04 Temmuz 2024’te Kazakistan zirvesi sonrasında kendisine yöneltilen “misyonunu yerine getirmede etkisiz bir Avrasya sohbet odası” eleştirilerini de sonlandırdı.

Ancak ŞİÖ içerisinde anlaşmazlıklarda mevcut. Hindistan ve Pakistan’ın 23 Nisan–10 Mayıs 2025 tarihlerinde savaş seviyesindeki çatışmaları hatırlardadır. ŞİÖ’nun 25 Haziran 2025’te Çin’de düzenlenen Savunma Bakanları toplantısının sonuç bildirgesini, Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh........

© Yeni Asya