menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Bunalımın Nedeni: “Deli Gömlekleri”

34 1
09.09.2025

Bunalımın Nedeni: “Deli Gömlekleri”
ABDULLAH YILDIZ

“Deli Gömlekleri” isimli kitabımız baskıda. Erzurum şuramızdaki sohbetimiz, kitaptan yansımalardı:

Düşünür Piritim A. Sorokin (1889-1968), “Bir Bunalım Çağında Toplum Felsefeleri” adlı kitabında 20. yüzyılın külli bunalımına dikkat çekmişti… 21. yüzyılın bunalımı daha derin. Bunalımın başat nedeni ise, hepsi de Batı kökenli olan “izmler”: batıl ideolojiler…

Üstat Cemil Meriç’in (1916-1987) harika tanımıyla, “idrakimize giydirilen deli gömlekleri” -izmler/ideolojiler- insanı “insan” olmaktan çıkarıp, “insanı insanın kurdu” haline getirdi: “Homo homini lupus”. Böylece bütün bir insanlık bunalımdan bunalıma, nihayet aşağıların aşağısına (“esfel-i sâfilîn”) hatta hayvandan daha aşağılara (“bel-hüm edall”) sürüklendi.

Oysa Rabbimiz, insanı en güzel yarattı: “Doğrusu Biz, Ademoğlunu kerim/üstün kıldık; değerli ve şerefli konumda yarattık.” (İsrâ, 17/70) “Biz insanı en güzel biçimde/donanımda (ahsen-i taqvîm üzere) yarattık.

Sonra onu aşağıların aşağısına indirdik.” (Tîn, 95/4-5) Bu donanımları sebebiyledir ki Allah insanı yeryüzünde “halife” kıldı; onu, verdiği nimetleri rızasına uygun kullanmakla görevlendirdi (Bakara, 2/30).

Elbette insanın “insanın kurdu” hâline gelmesi, “aşağıların aşağısı” veya “hayvandan daha aşağı” seviyeye inmesi, iradesini kötü kullanmasının bir sonucudur.

Modern insanın, İslâm’dan önce kız çocuklarını diri diri........

© Yeni Akit