Türkiye’de eğitim sistemi uzun süredir iktidarın ideolojik mühendislik alanına dönmüş durumda. AKP, eğitimi yalnızca bilgi aktaran bir alan olarak değil, toplumsal rıza ve itaat üreten bir mekanizma olarak örgütlüyor. Bunun en güncel adımlarından biri Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in yönlendirmesiyle açılan yalnızca kız öğrencilerin kabul edildiği ortaokullar oldu. “Sadece kızlar” okulları, pedagojik bir tercih değil; toplumsal cinsiyet rollerinin devlet eliyle yeniden üretiminin kurumsallaşmış bir ifadesidir.

Bu adım, AKP’nin yıllardır inşa etmeye çalıştığı toplumsal modelin bir parçasıdır: kadınları aileye, dini kurallara ve erkek egemen otoriteye bağlayan bir düzen. Eğitim yoluyla kurumsallaştırılan cinsiyet ayrımı, yalnızca kız çocuklarını hedef almıyor; bütün topluma patriyarkal tahakkümün “doğal” ve “meşru” olduğu mesajını veriyor. Buradaki mesele basitçe eğitim modeli tartışması değil; toplumun geleceğine dair siyasal bir tercihtir. Sorulması gereken soru açıktır: Devlet eğitimi gerçekten çocukların özgürleşmesi için mi kullanıyor, yoksa itaati içselleştiren kuşaklar yetiştirmenin aracı haline mi getiriyor? Bugünkü politikalar bu sorunun cevabını net biçimde veriyor: iktidarın derdi bilgi değil, itaattir.

Tarihsel Çizgi ve Güncel Politika

Cumhuriyet’in kuruluşundan bu yana eğitim, devletin hegemonya kurma sürecinde merkezi bir rol oynadı. 1920’lerde eğitim, modernleşme projesinin taşıyıcısı olarak “makbul yurttaş” üretmenin aracına dönüştü. Ancak bu modernleşme eşitlikçi değil; homojenleştirici ve hiyerarşikti. Farklı etnik, kültürel ve dini gruplar yok sayıldı, kadınların kamusal rolü sınırlı bırakıldı.

Bugün AKP’nin politikaları bu mantığın yeni versiyonudur. Kemalist modernleşme ulus-devlet yurttaşı üretirken, AKP islamcı-milliyetçi öznellikleri genç kuşaklara aktarıyor. Louis Althusser’in kavramıyla okul, yalnızca bilgi aktaran değil, aynı zamanda........

© Yarın Haber