menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Pamuk şekeri mi demir leblebi mi? Kanada

26 0
24.08.2025

Kanadalı yazar Merrill Denison: Amerikalılar Kanada hakkında iyi niyetli ve cahildir, Kanadalılar ise ABD hakkında art niyetli ve bilgili! Haritada büyük görünen ülkelerin çoğu çöl ya da buzuldur. Antarktika’nın 14 milyon km²si bembeyazdır mesela, sadece 280 bin km²nin (ellide bir) toprak vardır altında Rusya 17,1 milyon km² ile dünyanın en geniş ülkesidir ama büyük kısmı çok az insan barındıran Sibirya. Kışın kar buz yazın sinek batak. Kazakistan toprakları geniştir lakin SSCB’nin nükleer testleriyle zehirlenir. Cezayir çölleri de Fransızların atom denemeleri yüzünden kanser kusmakta. “Hem semiz, hem temiz” derseniz bir ülke geliyor aklıma: Kanada! 9,98 milyon km²’lik alanı ile dünyanın 2. büyük ülkesi ve yarısı orman. Sadece tomruk satsalar ayakta kalırlar. Yeryüzündeki göllerin `’ı Kanada’da, üstelik derin ve serin, sayıları da 2 milyon civarında (Tübitak). Bu büyük bir nimet, Avrupa bile kuruyor zira. Kanada- ABD sınırı Atlantik’ten Pasifik’e (denizden denize) yaklaşık 8.900 km. Edirne’den Van’a gitçen gelcen, gitçen gelcen, gitçen kalcan işte o kadar. Sahil şeridi ise 200 bin km’den fazla. Eh, körfezler burunlar çok olunca... Sadece Kuzey Buz Denizi’nde 36.500 adası var, daa ne diym sana?

TRUMP’IN BOYUNU AŞAR

Trump sizi 51’inci eyaletimiz yapacam, başınıza vali koyacam derken üfürüyor boşuna. Sen git önce 36 trilyon borcunu öde, sonra geç mikrofon başına! Kaldı ki karşındaki aşşamaale değil, birçok sektörde başa oynayan bir dev, üstelik İngiliz Milletler Topluluğu çatısı altında. Dünyanın 3. büyük petrol, 4. büyük gaz ülkesi, OECD ve G-7 üyesi. Zengin mi zengin altın, nikel, elmas gibi kaynaklardan yana.. ABD’nin hiçbir şeyine muhtaç değil, istese uranyum satmaz, santrallerini zora sokar. Kanada şelalelere türbin takan bir ülke. Elektriğin Y’u akan sudan. Fişi bi çekse Washington’u krize sokar o dakka. Nükleer enerji ve yazılımda iddialılar. Önemli bir çelik üreticisi sonra, malının ’ünü ABD’ye satar. Havacılık ve oto sanayiinde ciddi oyuncu, ünlü markalara parça sağlar. Toprakların ’u devletin, geniş arazilerde makinalı tarım yapar. Forbes listelerinde 56 megaşirketi var. Kanada’nın Kyoto Protokolü’ne uyması manasız, yanında ABD gibi tabiata saygısız bir komşu olunca. Delinen ozon tabakası, kömürlü santraller, asit yağmurları, kimyevi madde yüklü sular.

YEDİ YIL SAVAŞLARIYLA

Efendim Kanada binlerce yıldır yerlilerin yurdu, ki bunların Türk olma ihtimali hayli fazla. Solukbeniz katliam yapa yapa yayılır, sırf Kızılderilileri zora sokmak için bizonları kırar. Büyük şef çok şaşar buna “son geyik ve balık tükenince mangır mı yiyecekler acaba?” Kanada 16. yy’dan itibaren İngiliz ve Fransızların dikkatini çeker, birlikte göç ederler. Sonra aralarında niza çıkar. Yedi Yıl Savaşları bir nevi cihan harbidir. Bir tarafta “İngiltere, Portekiz, Prusya...” Öbür yanda “Fransa, Avusturya, İsveç, İspanya, Rusya.” Fransızlar “Avrupa’da muzaffer olalım kâfi” derler, “koloniler kolay ondan sonra.” İngiliz........

© Türkiye