Sürdürülebilir Yaşam İçin Ormanlar mı, Madenler mi?
Son zamanalar madenlerinin açılması için orman ve tarımsal orman alanlarının amacı dışına çıkarılması tartışma konusudur. Artan orman yangınları ile orman alanlarının ekosistem için önemi bilim insanları arasında “Ağaç Küllerinden Uygulamaya” watsaap grubunda tartışma konusu oldu. Ormanların yerinde orman olarak varlığının korunması konusunda yapılan bir tartışmada Ekolog Prof. Dr. Atabay Düzenli hocamız “Bazı ormanlar bazı maden veya cevherin indikatörü müdür acaba?” sorusu sordu ve benimde bir toprak bilimcisi olarak konuya açıklık getirmemi istediler. Ekolojinin önemi toprak, bitki ve mikroorganizma ekseninde ele alındığında biyoçeşitliliğin canların sürdürülebilirliği için önemlidir. Bu bağlamda ülkenin ve teknolojinin gereksinim duyduğu madenlerin çıkarılması bilimse, ekolojik ve ekonomik eksende tartışılması ve araştırılması gereken önemli bir konu. Ekoloji önemli, ancak teknolojinin ihtiyaç duyduğu bazı zorunlu elementlerde önemli. Ancak ölçü doğrun korunması ve ihtiyaca uygun planlı uygulamaya dayalı hareket edilmeli.
Siyanür gibi ağır kimyasallar yerine ekolojiye uygun yöntemler veya ileride madenlerin ileri teknoloji gelişene kadar ertelenmesi tercih edilmelidir.
Madenlerin Çıkarılmasında Teknolojinin Önemli Nedir?
İndikatör bitkiler uzun süre jeologlara ve maden bilimcilerine büyük destek sundu maden alanlarını belirlemede yardımcı olduğunu biliyoruz. Doğaldır ki bitki türlerinin besin elementi talepleri ve konsantrasyonları farklılıklar oluşturuyor. Özellikle altın ve değerli madenler için Jeolojik-madenî aramada “indikatör bitkiler” (geobotanik) ve bitkiden alınan örneklerin kimyasal analizine dayalı “biyogeokimyasal prospeksiyon”, yüzeydeki ve sığ derinlikteki cevherleşmeleri dolaylı olarak işaretleyen tamamlayıcı yöntemler olarak kabul edilmektedir. Bu alandaki temel/çekirdek kavram “hiperakümülasyon”dur. Belirli elementleri olağandışı düzeylerde bitki yaprak/sürgün dokusunda önemli element konsantrasyonu yüksek düzeyde içeren ve dokularında biriktiren türler, örn. Ni ≥ 1.000 mg·kg⁻¹, Zn ≥ 10.000 mg·kg⁻¹ ve Cd ≥ 100 mg·kg⁻¹ gibi eşiklerle tanımlanmaktadır. Normalinde bu değerler bitkiler için olması gereken kritik değerlerin katı ve kat üzerindedirler. Ancak bitkiler bulundukları ortama adapte olması ile yüksek konsantrasyonlarda da yaşamaktadırlar.
Bu konuda seçili alanda jeobotanik taramalarında serpantinit ve ultramafik kayaçlar (Zn-Pb-Cd içeriği zengin elementler) ve bu kayaçların üzerinde oluşan topraklar gibi jeolojik bağlamlarda indikatör........
© Turkish Forum
