Diğer

15 Eylül 2025

CHP lideri Özgür Özel, Ankara mitinginde / Fotoğraflar: T24

Bizim memlekette siyaset alanı oldum olası sert çatışmaların hüküm sürdüğü bir “arena” olmuştur. Ancak şimdiki dönemde, yani AKP iktidarının kurulmasından bu yana, sertlik daha önce görülmedik derecelere yükseldi. Şu sıralar, “butlan” falan, ortam gene gergin mi gergin. Yatışacağa da hiç benzemiyor. Kendimizi şimdiden daha kötü günlere hazırlamak yanlış ya da gereksiz olmaz.

Nedir bunun nedeni, esbab-ı mucibesi? Uzun vadede bakınca genel olarak toplumda, ama özel olarak da siyaset alanında demokrasi deneyiminin fukaralığına bağlıyorum bunu. Ezelden beri, bir dizi “otorite” tarafından güdülen bir toplumda yaşıyoruz. Bu koşullarda nasıl yaşanır, bilinmeyecek, anlaşılmayacak bir şey değil. Otorite buyurur, toplum uyar ve talimatı yerine getirir. Bunu yaparken, bunu böyle yaptığı için “mutlu” olduğu söylenemez. Ama düzen böyle kurulmuştur, başka türlü davranmaya imkân yoktur.

Böyle alışmış bir toplum zaman zaman demokrasiye doğru adımlar atabilir. İşte o durumda işler sarpa sarar. Demokrasi, “yöneten”di, “yönetilen”di, herkesin “eşit” olmasını gerektirir. Ama otoriter siyaset terbiyesiyle yaşamış toplumda, otorite geri çekilince, yönetimde bulunanlar “yeni otorite” olarak, aynı hakları, yani aynı ayrıcalıkları talep ederler. Böyle olunca da siyaseti sertleşmesi kaçınılmazlaşır.

Türkiye genel çizgileriyle bu gidişata uygun siyasi kültürü oluşmuş bir toplumdur; ama bazı özel koşullardan ötürü burada siyaset daha da sert olabilir—şimdi olduğu gibi. Bu özel koşullar ideolojiktir; bilindiği gibi, batılılaşma ile geleneksellik arasındaki gerilimden kaynaklanır: laiklik ve Müslümanlık. Bugün,........

© T24