Diğer

T24 Haftalık Yazarı

27 Nisan 2025

Bizim klasik gerçekliğimizde bir şey aynı anda yalnızca tek bir durumda olabilir: bir şey ya vardır ya da yoktur; bir kedi ya ölüdür ya da diridir. Yani aynı anda hem ölü hem de diri olamaz.

Ancak atomaltı parçacıkların dünyasında durum böyle değildir; bir elektron, bir foton veya bir proton gibi bir kuantum parçacığı aynı anda birden fazla farklı durumda olabilir. Üstelik bu durum biz onlara bakana kadar geçerlidir. Ve kuantum mekaniği de bize bunun nasıl olabildiğini anlatmaya çalışır.

Peki bizler bu parçacıkların tuhaf dünyasını ve kurallarını anlayabiliyor muyuz?

Anlamaya çabalıyoruz, diyelim: Biliyoruz ki günümüz teknolojilerinin temeli ve geleceğin etkin teknolojileri, bu anlamakta zorlandığımız kurallar ile yönetiliyor. Kuantum teknolojisinin ilk dalgası yaşamımızı çoktan değiştirdi. Bir sonraki kuantum dalgasının toplumu sil baştan şekillendirecek olması ise kaçınılmaz görünüyor.

Bu nedenle kuantum bilimi ve kuantum teknolojileri hakkında dünya çapında farkındalık yaratmak ve kuantum teknolojilerinin yaratıcı (veya yıkıcı) potansiyeline dikkat çekmek amacıyla her yılın Nisan ayının 14'ü Dünya Kuantum Günü (World Quantum Day) olarak tanımlandı.

Bu muhtemelen duymamış olduğunuz bir etkinlik olabilir ama bundan sonra çok sık karşılaşmanız kuvvetle olasıdır.

Neden 14 Nisan, derseniz, bu tarihin seçilmesi Kuantum Kuramı'nın babası kabul edilen Max Planck ile ilintilidir.

20. yüzyılın başlarında Alman bilim insanı Max Planck, "siyah cisim radyasyonu" olarak bilinen bir termal radyasyon sorunu üzerinde çalışıyor.

Özünde tüm cisimler sıcaklıklarına bağlı olarak elektromanyetik radyasyon yayarlar; buna termal radyasyon diyoruz. Üstelik bu radyasyon farklı dalga boylarındadır. Örneğin bir metalik telin........

© T24