Odessa’yı yakan hesaplar
Diğer
26 Mayıs 2025
Odessa Kenti'ndeki Richelieu Heykeli, Rus saldırısından korunması için kum torbalarıyla koruma altına alınmıştı.
ABD yönetimi Ukrayna Savaşı’nın sonlanması meselesini Trump ile birlikte kafasında az çok çözmüş gibi bir izlenim verirken, şahin kesilip olası bir “barış anlaşması” konusunda ayak direyerek Zelenski’yi savaşı sürdürme konusunda cesaretlendiren Avrupa’nın böyle davranmasının arkasında pek çok sebep varmış gibi görülebilir. Ancak özellikle de İngiltere’nin böyle yapmasının ardındaki en önemli motivasyon, Rusya- Ukrayna savaşında adından çok bahsettirmiyormuş gibi duran Odessa’ya yönelik hesaplar, kanımca.
Avrupalılar Ukrayna’nın “Karadeniz’in incisi” olarak anılan Odessa limanlarının kontrolünü Ruslara yitirmesindense başken Kiev'i kaybetmesini dahi tercih edebilecekler, sanıyorum. Hatta bir adım daha ileri giderek şunu söyleyeyim, özellikle 2022’de İstanbul’da yakalanan barış imkanını dinamitleyen İngilizlerin Rusya'nın bu şehre yönelik tasarruflarından vazgeçmesini barış anlaşmasının önündeki ana şart olarak gördükleri kanaatindeyim.
Son günlerde Odessa ara ara ateşe boyanıyor, bu nedenle bu konuyu öne çıkaralım istiyorum, Aslında Odessa’nın çatışmaların sonuçları bakımından kritik öneme haiz bir kent olduğunu daha savaşın başlarındaki yazılarımda dile getirmiştim. 2022 yılı Nisan’ında T24’te kaleme aldığım “10 Soruda Ukrayna Savaşı” başlıklı yazımda, savaşın sebepleri ve nasıl seyredebileceği üzerine düşüncelerimi aktarırken, tek bilemediğimiz hususun Odessa olduğunu belirtmiş ve Rusya’nın Odessa’yı alarak “Ukrayna’nın Karadeniz’e çıkışını tamamen kapatmak isteyip istemediğini henüz bilemiyoruz,” yazmıştım, daha Ruslar doğuda, Donetsk ve Luhansk’ta bile kayda değer bir ilerleme kaydetmemişken. Rusya lideri Vladimir Putin’in kafasında böyle bir hedef var mıydı, o tarihte, bizlerin bilmesi mümkün değildi çünkü. Geçen yıllar içinde Odessa’nın bütün kıymetine rağmen -ara ara aldığı füze saldırıları dışında- savaşın ana merkezi dışında tutuluşuna bakarak “Ruslar kadim Rus kenti olarak gördükleri Odessa’yı istemiyor, herhalde” şeklinde akıl yürütmek çok yanlış sayılmazdı.
Ancak son günlerde Odessa’ya yönelik ilginç gelişmeler oluyor. Ruslar, Ukrayna'nın askeri sanayi alanlarına yönelik yüksek hassasiyetli silahlar ve insansız hava araçları (İHA) ile saldırılar gerçekleştiriyor. Rusya Silahlı Kuvvetleri geçen cuma geçesi boyunca Ukrayna'nın askeri sanayi bölgesinde bulunan füze ve İHA üretim tesisine, radyo teknik istihbarat merkezine ve ABD yapımı “Patriot” hava savunma sistemlerinin bulunduğu bölgelere karadan yüksek hassasiyetli silahlar ve İHA’larla saldırı düzenledi.
Ayrıca, “İskender” kısa menzilli balistik füze sistemi ile Odessa limanında askeri teçhizat taşıyan bir yük gemisi ile limandaki konteyner deposuna saldırılar yapıldığı belirtildi. Bakanlık, “gemide, İHA'lar, insansız deniz araçları ve mühimmat dahil olmak üzere çeşitli askeri teçhizatla dolu 100 konteyner yer alıyordu. O gece Odessa limanından dakikalarca alevler yükseldi. Saldırılar cumartesi de sürdü.
Aslına bakılırsa, Rus birlikleri Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin sivil hedeflere yönelik saldırılarına karşılık olarak, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin Odessa yakınlarındaki askeri noktalarına, personeline, teçhizatına, hatta paralı askerlerin bulunduğu yerlere ve ayrıca altyapıya (enerji tesisleri, savunma sanayi, askeri idare ve Ukrayna'nın iletişimine) yönelen saldırılar daha önce de gerçekleştirmişlerdi. Ancak Odessa belki de ilk kez böyle güçlü balistik füzelerin de yer aldığı saldırıların hedefi oldu ve deyim yerindeyse “cehenneme döndü.”
Peki neden? Bunu açalım zira bize bu savaşa dair pek çok şey söyleyecek: Neden Odessa hedefe konuyor?
Bunun iki sebebi var. Birincisi, Moskova’nın Rusya ile Ukrayna arasındaki İstanbul müzakerelerinin ilk aşamasının gerçekleştiği gün, İstanbul limanı çıkışlı büyük miktarda askeri yardım sevkiyatının Odessa limanına ulaştığını tespit etmesi. Rusların iddialarına, göre, İstanbul'dan gelen bir kargo gemisi Odessa limanının sekizinci rıhtımında görüldü. Rus medyasının, “Diary of a Paratrooper” adını taşıyan bir dijital günce aracılığıyla cepheden bilgiler geçen bir Rus askerine dayanarak verdiği bilgilere bakılırsa, limanın onuncu rıhtımında da, yani deniz üssünün bulunduğu yerde Türkiye'den gelen yüz metre uzunluğunda bir kargo gemisi tespit edildi. Geminin su üstünde oturma seviyesine bakarak, çok fazla kargo getirdiği varsayıldı. Ambarların kapakları açıktı, bir yükleyici iskele boyunca ilerliyordu ve limanda daha önce görülmeyen, sırt çantalı, askeri üniformalı adamlar vardı. Görünüşe göre önemli askeri malzemeler taşınmıştı.
Ardından sahada birkaç gün boyunca göreceli bir durgunluk yaşandı. Kiev güçleri Rusya topraklarına yönelik dron saldırılarını birkaç gün minimumda sürdürdüler. Ardından saldırılar birden arttı. 20 Mayıs'tan 23 Mayıs'a kadar Rusya........
© T24
