Çin ve Japonya arasındaki gerilim nereye varacak?
Çin ve Japonya arasındaki gerilimin son iki hafta içinde ne kadar yükseldiğinin okurlar farkındadır.
Yeni seçilen Japonya Başbakanı Takaiçi Sanae 7 Kasım’da Japon Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada Çin’in Tayvan’a yapacağı bir askeri müdahalenin Japonya’nın varlığını tehdit edeceğini söyledi ve askeri güç kullanabileceklerini ima etti.
Olayın öncesi de var: Tayvan’a 110 km mesafedeki Japonya’ya ait bir adaya orta menzilli füze yerleştirme planını açıkladılar. Tayvan’ın Japonya Büyükelçisi gibi çalışan Kültür Ofisi temsilcisine Japonya’nın en saygın nişanlarından birini verdiler.
Açıkçası olayın patlaması Başbakanın ağzından sehven kaçan bir lafla gerçekleşmedi, bir eğilimin en açık ifadesi oldu.
Çin çok şiddetli bir tepki gösterdi: Çin Dışişleri Bakanı Japonya’nın askeri müdahale imasıyla kırmızıçizgiyi geçtiğini bildirdi. Japonya’da görevli Çinli diplomat “izinsiz uzanan boyun kesilip atılmalıdır” diye çok keskin bir refleks gösterdi.
İki gün önce ise Çin Savunma Bakanlığı sözcüsü ise Japonya’nın Tayvan’a 100 km yakınına füze yerleştirme niyeti üzerine Çin ordusunun gücünden bahsetti ve çizgiyi yarım ayak bile geçseler acı verici bir bedel ödemek zorunda kalacaklarını bildirdi.
Birçok ülke arasında coğrafi paylaşım sorunları var ama genellikle bu kadar ağır laflar edilmiyor.
Çin tehditlerle de kalmadı ve Japonya’yı cezalandırıcı uygulamalara yöneldi.
Bu mesafeden Japonya’ya giden turistlerin dörtte birinin Çin kökenli olduğunu tahmin etmek kolay değil. Çin yurttaşlarının Japonya’ya gidişini engelleyen uygulamalar başlattı. Sadece bu önlemin bile Japonya ekonomisi üzerinde hatırı sayılır bir küçültücü etkisi olacağı tahmin ediliyor.
Japonya’dan deniz ürünleri satışına sınır getirildi, Japon animelerinin Çin’de gösterimi engellendi vb.
Öte yandan iki ülke arasında çok büyük hacimli bir ticaret yürüyor. Yılda 300 milyar dolara yaklaşan ticaret ara ürün tedarik zincirlerini içerdiği için dünya üretiminde de kritik bir yer tutuyor. Dikkat edilirse Çin tedarik zincirlerine dokunmayan yaptırımlar uygulamış oldu.
Ayrıca fiili olarak Japonya’ya ait olan ama Çin’in de hak iddiasında bulunduğu Senkaku........





















Toi Staff
Gideon Levy
Penny S. Tee
Sabine Sterk
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein