Son zamanlarda yaptığım Brüksel seyahatlerinden birinde ABD Başkan yardımcısı JD Vance’in bundan dokuz yıl önce daha 31 yaşındayken yazdığı “Hillbilly Elegy” adlı kitabını satın aldım. İnternetten yaptığım araştırmada Türkçeye tercüme edilmediğini, hatta İngilizce olarak da ülkemizde satılmadığını gördüm. Dolayısıyla kitabın adının tercümesini kendim yaptım. Bence “Dağköylüsü ağıtı” olarak adlandırılabilir.

Vance bunu daha tanınmadan yazmış. Gerçi 2020 yılında Netflix tarafından bir diziye çevrilmiş olması kitabın dikkat çektiğinin işareti olmalıdır. Ancak birinci baskı 2016 yılında, benim satın aldığım ikinci baskı ise Vance’in adının duyulmaya başladığı 2024 yılında yapılmış.

Vance kendisi de 31 yaşında olan birisinin hatırat yazmasının garipliğinin farkında olduğunu, hatta o yaştaki ve o zamana kadar hayatta kayda değer hiçbir şey yapmamış bir genç adamın hatırat yazmasının ve insanların kitabı okumak için para harcamalarını beklemesinin saçma (absurd) olduğunu, ancak amacının mütevazi bir geçmişten gelen bir kişinin sosyal tabaka değiştirme mücadelesini anlatmak olduğunu söylüyor. Vance’in daha kitabın ilk satırlarında yazdıklarında imtiyazlı sınıflara karşı duyduğu husumeti görmek mümkün.

Kitabı okurken ilk dikkatimi çeken şey üslubunun akıcılığı. Yine internetten yaptığım araştırmada kitabı yazarken herhangi bir destek aldığı iddiasına rastlamadım. Kişiliğinin bir çok çevrede yarattığı kin düşünüldüğünde böyle bir ihtimal mevcut olsaydı herhalde iddialar etrafa saçılırdı.

Kitabın ikinci dikkatimi çeken tarafı, Vance’in geçmişinin eski başkanlardan Barack Obama’nınkiyle benzerliği. İkisi de babalarının annelerini terk etmeleri nedeniyle babasız büyümüşler. İkisi de annelerinin sorumsuz sayılabilecek davranışları nedeniyle anneanneleri tarafından büyütülüyorlar. Her ikisi de anneannelerine tapıyorlar. Vance’in annesi üstelik esrarkeş. İkisi de tahsil hayatlarını Yale Hukuk Okulunda tamamlıyorlar ve 40 yaşına gelmeden ayrı eyaletlerden Senatoya seçiliyorlar. Orada ikisi de kısa süre kaldıktan sonra Obama Başkan, Vance de Başkan Yardımcısı seçiliyorlar. ABD Başkan Yardımcısının başkanlıktan ancak bir kalp atışı uzaklığında olduğu söylenir. Malum ABD’de başkanlık şu veya bu şekilde boşaldığında yeni seçim yapılmaz, başkan yardımcısı dönem sonuna kadar başkanlığı devralır. Trump’un pek de sağlıklı görünmediği hususu düşünüldüğünde Vance’in 2028 sonundan önce başkanlığı devralmasının imkansız olmadığı açıktır.

Trump’un üçüncü defa seçilmek için imkanları zorlamak ve anayasayı ihlal etmek niyeti en azından şimdilik olmadığından Vance’in 2028 yılında Cumhuriyetçi Partinin adayı olması muhtemeldir. Gerçi Trump onu veliaht olarak ilan etmektense başka adayların da çıkabileceğini geçtiğimiz hafta verdiği mülakatta belirtmiş, hatta Dışişleri Bakanı Rubio’ya da bu çerçevede işaret etmiştir. Kaldı ki Trump önümüzdeki dönemde ABD’ni ve dünyayı darmadağınık etmeye devam ederse, Vance’in veya herhangi başka bir Cumhuriyetçi adayın 2028 seçimlerini kazanması biraz zor olabilir. Nitekim “ The Economist” dergisi birkaç hafta önce kapağında “1361 gün kaldı” cümlesini koyarak ABD ve dünyanın bu dönemin bitmesine kadar geçecek süre için gün sayıldığına işaret etmektedir. Kaldı ki direkt başkan seçilen........

© Serbestiyet