Avusturyalı oryantalist Kvergic tarafından ortaya atılan ve Atatürk tarafından bir dönem kabul gören Güneş Dil Teorisi Avrupa’daki dil milliyetçiliği rüzgârının bir sonucu olmuştur.
Bu teori dünyadaki tüm dillerin aslında Türkçeden türemiş diller olduğu noktasındadır. Cumhuriyetin ve ulus devletin oluşturulduğu bu ilk zamanlarda Güneş Dil Teorisi gönüllere çok hoş gelmiş, Atatürk ilk başlarda bu teoriyi çok tutmuş, her ortamda bunu savunmuştur. Aşağıdaki iki anekdot bu teorinin başlangıcını ve akıbetini göstermektedir:
Atatürk bir gece Günel Dil Teorisi konusunda sofradakilerin onayını aldıktan sonra Yunus Nadi’ye dönüp, siz ne dersiniz? diye sormuştu?
Bendeniz olmaz derim efendim, cevabını vermişti. Yunus Nadi…
Gazi inkılap bahsinde tavizsizdi. Bu itiraz karışışında sertleşmiş, öyle ise bu masanın başından kalkınız. Nadi Bey diyerek Yunus Nadi’yi kovmuştu.
Sonra Falih Rıfkı’ya dönüp aynı soruyu ona sormuştu.
Sen ne dersin?
Bendeniz de olmaz derim, efendim.
Öyleyse sen de kalk.
Sofranın kıymetli sandalyeleri birer birer boşalırken sıra Necmettin Sadak’a gelmişti.
Gazi, sizin fikriniz nedir Necmettin Bey? diye sorduğunda Sadak cevap bile verememiş, kendisini bekleyen hükmü bizzat icra ederek, Müsaade buyurursanız bendeniz de masadan kalkayım efendim, demişti. Can Dündar’ın Lüsyen isimli eserinde anlatıldığı bu olayda olduğu gibi Atatürk Güneş Dil Teorisi fikrinde ilk zamanlarda çok ısrarcı olmuştu. Masadan kovulan bu yazarlar........

© Pusula Gazetesi