menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

ALLAH (st) MERHAMET EDENLERİN EN HAYIRLISIDIR

7 8
04.06.2025

-Allah (cc) çok merhametlidir

Kur’an Allah’ın merhametini altı kelime ile anlattığını hatırlayalım. Bunlar: er-Rahman, er-Rahîm, er-Raûf, Zü’r-rahme, Erhamu’r-râhimîn ve Hayru’r-râhimîn…

Bir önceki yazıda ‘erhamu’r-râhimîn’i Kur’an açısından incelemiştik. Bu yazıda da diğerlerini kısaca anlatmaya çalışalım.

-er-Rahmân;

‘ra-hi-me’ fiil kökünden gelen ‘er-Rahmân’; rahmet kelimesinin benzetme sıfatıdır ve pek fazla, sürekli merhamet sahibi demektir ve sadece Allah için kullanılır. Zira bu sıfat rahmet edene dönük özel bir sıfattır.

Rahmân sıfatı/ismi, Rabbimizin ihsan ve bağışının bolluğunu, merhamet ve acımasının sonsuzluğunu ifade eder.

O, Son Elçi’ye ve Kitaba rahmet adını verdi. Bu Kitap er-Rahmân ve er-Rahîm adlarıyla başlıyor, her türlü hayırlı işe bu isimleri anarak başlamamızı emrediyor.

Kur’an’da 57 defa geçiyor. Mesela;

“Rahman Rahîm olan Allah’ın adıyla. Hamd, Âlemlerin Rabbi Allah’a mahsustur. O, Rahmândır, Rahîmdir.” (Bkz: Fâtiha 1/1-4. Bir benzeri: Bekara 2/163)

“Andolsun, Hârûn onlara daha önce şöyle demişti: “Ey kavmim! Siz bununla yalnızca imtihan edildiniz. Doğrusu sizin Rabbiniz ancak Rahmân’dır…” (Tâhâ 20/90)

“O, kendisinden başka hiçbir ilâh olmayan Allah’tır. Gaybı da, görünen âlemi de bilendir. O, Rahmân’dır, Rahîm’dir.” (Haşr 59/22. v.d.)

Rahmân; mutlak ihsan, insan aklının alamayacağı kadar sonsuz rahmet/merhamet sahibi, sürekli merhamet eden, merhametinin çokluğundan dolayı ni’met veren, ihtiyaçları devamlı gideren anlamlarına gelir. Onun şefkati ve merhameti her şeyi kuşatmıştır.

Allah (cc), Rahmân ismiyle (sıfatıyla) evreni ve içindekileri yarattı. Onlara ne lazımsa merhametiyle var etti, var etmeye devam ediyor. O, yarattığı varlıkların ihtiyacını en iyi bilendir. O, her türlü iyiliği yapar, ni’metlerini karşılıksız olarak verir.

er-Rahmân sıfatı er-Rahîm sıfatına/ismine göre daha kapsamlıdır.

Allah (cc) hem Rabb’dir, hem Rahmân’dır. O’nun rahmeti tıpkı kendisi gibi ezelîdir, yani başlangıcı yoktur. Rahmetinin sonu da yoktur. Yani O, tıpkı İlâh ve Rabb olması gibi rahmet sahibidir, sürekli merhamet edendir.

Rahmân Sûresinin ilk âyetleri bu isim hakkında bazı ipuçları veriyor:

er-Rahmân. Kur’an’ı öğretti. İnsanı yarattı. Ona beyânı (her şeyin açıklanmasını) da öğretti. Güneş ve ay bir hesap iledir. Bitki ve ağaç(lar O’na) secde etmektedir. Gök ise, onu da yükseltti ve mizanı (ölçüyü) yerleştirip koydu.” (Rahmân 55/1-6)

Kur’an’da altı âyette er-Rahmân ve er-Rahîm birlikte geçiyor.

-er-Rahîm;

Özne ismi (ism-i fail) olarak çok merhametli, şefkati, acıması, koruması çok olan; rahmet edilmesi gereken kimseye, bağışta ve lütufta bulunan, ona karşı yumuşak davranan ‘rahmet sahibi” demektir.

er-Rahîm olan Allah (st) rahmet işini kendisine prensip edinmiştir, çok rahmet eder. Kullarının ihtiyaçlarını giderir, lütuf ve ihsanıyla onlara değer verir.

Bu sıfat da geniş bir merhamet ve rahmet manasını taşımaktadır.

“Derken, Âdem (vahy yoluyla) Rabbinden bir takım kelimeler aldı, (onlarla tevbe etti) bunun üzerine tövbesini kabul etti. Şüphesiz O, tövbeleri çok kabul edendir, çok bağışlayandır.” (Bekara 2/37. Bir benzeri: Tevbe 9/1014)

“Rabbinizden bağışlanma dileyin, sonra O’na tövbe edin. Şüphesiz Rabbim çok merhametlidir (er-Rahîm’dir), çok sevendir (el-Vedûd’tur).” (Hûd 11/90)

“İşte Allah, gaybı da görünen âlemi de........

© Mir'at Haber