menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Vekil Yapay Zekâ: Kullanıcı deneyiminde yeni bir eşik

8 0
17.09.2025

Üretken yapay zekânın yükselişi kullanıcı deneyimi bağlamında yeni ve iddialı bir vaadi beraberinde getirdi: Kullanıcılarla daha anlamlı, sürekli ve hiper-kişiselleştirilmiş bir etkileşim kurmak. Bu dönüşümün merkezinde, kullanıcı adına karar alan, hareket eden ve bunu yaptıkça öğrenen “ajanlar” yani bir tür vekil sistemler yer alıyor. Türkçe yeni bir öneri olarak “Vekil Yapay Zekâ (Agentic AI)” şeklinde adlandırabileceğimizi düşündüğüm bu yaklaşım, kullanıcı deneyimi tasarımında köklü bir paradigma değişiminin habercisi olarak da tanımlanıyor.

Geleneksel YZ ajanları, kullanıcı talimatlarını yerine getirse de bağlamı anlama ve kişiselleştirme konularında oldukça sınırlıydı. Shah ve White’ın 2024 tarihli çalışması*, bu sistemlerin kullanıcıyı hâlâ “tek tip” bir varlık olarak gördüğünü vurguluyor ve gerçek anlamda devrimsel bir deneyim için yeni bir ekosistem gerektiğini öne sürüyor.

Bu yeni ekosistem üç farklı katmandan oluşuyor: Ajanlar, Asistan ve Sim. “Ajanlar” kullanıcının ihtiyaç duyduğu görevleri yerine getiren temel vekil sistemler. Ancak ekosistemi özgün kılan unsurlar “Asistan” ve “Sim”ler. Ekosistemin merkezinde yer alan “Asistan”, bu görevlerin gerçekleştirilebilmesi için hem kullanıcının bağlama özel kişisel ihtiyaçlarından hareketle kişiye özel biricik “Sim”leri oluşturan ve yöneten hem de “Ajanlar” ile bu görevlerin bizzat gerçekleştirilmesi için etkileşime giren “özel bir vekil” olarak tanımlanıyor. Sim’ler kullanıcının farklı........

© MediaCat