2013 yılında anarşist-antropolog David Graeber küçük bir makale yazdı: “On the Phenomenon of Bullshit Jobs.” Kendi deyimiyle “polemik niyetli ufak bir deneme”ydi. Ama metin hızla yayıldı. 48 saat içinde milyonlarca okunma, onlarca dile çeviri, Reddit’te bir sürü tartışma… En önemlisi de dünyanın dört bir yanından gelen mektuplar: “Benim işim de kesinlikle tırışka.”

Graeber’in e-postası çöktü; hikâyeler aynıydı. İnsanlar, toplum için hiçbir değer üretmeyen ama kurumların bir şekilde sürdürdüğü işlerde çalıştıklarını anlatıyordu. Bu mektuplar öyle çok ve öyle benzerdi ki, Graeber beş yıl boyunca bu fenomeni inceleyip sonunda Bullshit Jobs (Tırışkadan İşler) kitabını yazdı. Bir anlamda insanlar -isyan eden çalışanlar-, Graeber’i kitabı yazmaya zorladı. Peki neden bu kadar çok anlamsız iş vardı?

Graeber’e göre bunun cevabı ekonomiden çok kültürde yatıyordu. Modern kapitalizm, verimlilikten çok kontrol, prestij ve statü üretmeye odaklanıyor; özellikle beyaz yaka dünyası işi bir “erdem” kanıtına dönüştürüyor. Çalışmak değerli bir insan olmanın şartı. Eğitim ise bir şey öğrenmekten çok bir etikete dönüşmüş durumda.

Teknoloji yıllardır bazı........

© MediaCat