Krizlerle dolu bir dünyada yaşıyoruz. Küresel kapitalizmin içine girdiği ekonomik krizi en sert şekilde yaşayan ülkelerden birinde yaşıyoruz, alım gücümüz her gün azalırken bir yandan da otoriter bir yönetim altında her gün bir yenisi patlak veren politik krizlerle karşılaşmaktayız. Bu yaz Türkiye ormanlarının önemli bir bölümü elektrik şirketlerinin denetlenmemesi ve iklim krizi sebepli yangınlar sebebiyle yok olurken, mecliste ormanların, ağaçların, yaşamın patronlar lehine yok edilmesi için bir maden yasası geçiriliyordu. Sadece bunlar bile patronların hâkim olduğu bir sisteme başkaldırmak için yeterli sebepler ancak isyan etmek bir başlangıç olsa da dünyayı değiştirmeye yetmiyor. İsyan etmek için yeterli sebebimiz bulunsa da dünyayı değiştirebilmek için onu bütünlüklü bir şekilde anlamalıyız.

Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından temelleri atılan sosyalist teori bize günümüz dünyasını anlamak için önemli ipuçları sunuyor.

Küresel bir sistem olarak kapitalizm

Öncelikle yaşadığımız hiçbir şey sadece ulusal sınırlar içindeki olaylar ile belirlenmiyor. Elbette her ülkede politikanın kendine özgü yanları var ancak kapitalizm bir dünya sistemi. Dolayısıyla ne ekonomik ne politik ne de ekolojik kriz tek bir ülkenin sınırları içinde gerçekleşiyor. Daha birkaç yıl önce tüm dünyanın evlere kapanmasına ve çoğunluğu işçi sınıfından olan (çünkü işçiler eve kapanamıyordu!) 7 milyondan fazla kişinin ölümüne sebep olan Covid-19 virüsü bunu en çarpıcı şekilde gösteren olaylardan biriydi.

Kapitalizm küresel bir sistem olarak dünya çapında bir ekonomik yapı oluşturuyor. Binbir türlü karmaşık ölçek ve terimlerle açıklanmaya çalışılan bu devasa küresel sistem ise en temelde tüm dünyada artı değerine el konulan işçi sınıfının omuzları üzerinde yükseliyor. Birbirleriyle rekabet etseler de yine küresel bir sınıf oluşturan kapitalistlerin kârının temel kaynağı ürettiğimiz zenginliğin ancak küçük bir bölümüne sahip olabildiğimiz, çoğunluğuna ise kapitalistlerin el koyduğu emek gücümüz. Tam da bu yüzden kapitalizm bunu gizlemek için elinden geleni yapıyor.

Maddi üretim araçlarına, yani üretimin yapıldığı tüm........

© marksist.org