menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Gelişim Zihniyeti: "Henüz Yapamıyorum" Demenin Gücü

14 1
29.08.2025

16 yaşındaki Eren, matematik ödevi için saatlerdir çalışıyor ama soruları bir türlü doğru çözemiyor. Sonunda kalemi masaya fırlatıp, "Ben bu işi yapamıyorum" diye yakınıyor. Annesi yanına gelip sakin bir sesle, "Yapamıyorum deme, sadece henüz yapamıyorsun" diyor. Bu sözlerle Eren yeniden denemeye koyuluyor.

Birçoğumuz benzer senaryoları deneyimlemişizdir: Bir şey ilk seferde olmadığında içimizi bir bırakma hissi kaplar. Peki ya pes etmek yerine, "Henüz yapamıyorum" diyerek devam etmeyi seçsek nasıl olur?

Biz bu yaklaşıma gelişim zihniyeti (growth mindset) diyoruz. Gelişim zihniyeti, yetenek ve zekâ gibi özelliklerin doğuştan sabit olmadığını, çabayla gelişebileceğini kabul eden bir bakış açısıdır. Bu düşünce yapısına sahip kişiler, zor bir işle karşılaştıklarında "Yapamıyorum" deyip köşeye çekilmek yerine daha çok çaba sarf eder, yeni yollar dener ve hatalarından ders çıkararak ilerlerler. Onlar için başarı veya beceri, şans işi değil; zaman içinde sabır ve çalışmayla geliştirilebilen bir sürecin sonucudur.

Bu bakış açısının tam ortasında "henüz" kelimesi yatar. Herhangi bir konuda "Bunu yapamıyorum" demek yerine "Bunu henüz yapamıyorum" demeyi alışkanlık haline getirmek, insanın kendine gelişime açık olduğunu hatırlatır. Bu ufak sözcük, başarısızlığı ve hataları bir son nokta olmaktan çıkarıp, öğrenme sürecinin doğal bir parçası haline getirir. Nitekim her engelin yeni bir şey öğrenmek için bir fırsat olduğunu fark edince, kişi karşılaştığı zorlukları tehdit olarak görmek yerine merdivende birer basamak olarak görmeye başlar.

Çocuklar, etraflarındaki yetişkinlerin sözlerinden önce davranışlarına bakarak öğrenir. Bu yüzden bir çocuğun "pes etmemeyi" öğrenmesinin ilk adımı, evde bunu görmesidir. Eğer siz en ufak aksilikte pes ediyorsanız, çocuğunuz da öğrendiği ve........

© Kıbrıs Postası