Varlık içerisinde darlık çekiyoruz
Faiz neden enflasyon sonuçtur şeklinde özetlenebilecek Nas politikaları enflasyonu dramatik biçimde artırdı.
Öyle ki enflasyon uzunca bir süredir çift haneli sayılarda ve hem de inatçı biçimde.
Enflasyon kişilerin satın alma güçlerini zayıflatmaktadır.
Bireyler satın alma güçlerindeki erimeyi telafi etmek için tüketimlerini kısmaktadır.
Bu yönüyle bir tür harcama vergisidir. Hem de son derece adaletsiz bir vergi.
Çünkü enflasyon en çok kendi gelirlerini belirleme gücüne sahip olamayan yoksulların ve ücretlilerin satın alma gücünü eritmektedir.
Bu nedenle de gelir dağılımının bozulmasına neden olmaktadır.
Nasıl mı?
Gelin bir bakalım.
VARLIKLI MIYIZ?
Çeşitli mahsurlarına rağmen iktisadi büyüme, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) büyümesiyle ölçülmektedir.
Türk Lirası için hesaplanan GSYİH uluslararası karşılaştırma için dolara çevrilmektedir. Bu nedenle bu hesaplama sadece GSYİH büyümesinden değil, döviz kurlarındaki değişimden de etkilenmektedir.
AK Partinin 2011 yılında açıkladığı “Hedef 2023” programına göre 2023 yılında kişi başına milli gelir 25 bin dolar olacaktı.
Partili memurlar utanmadılar bu hedefi 10. Kalkınma Planında Türkiye’nin hedefi olarak gösterdiler (s. 27, par.120).
Geleceğin gelmek gibi bir özelliği vardır.
Yaşayanlarımıza 2023 yılını da görmek nasip oldu.
Tabii ki hedef tutmadı.
Çünkü AK parti iktidarları son yıllarda son derece yanlış iktisat politikalarına sahip çıktı.
Bu da sosyal refaha büyük zarar verdi.
Şekil 1’de 2017-2024 yılları arasındaki ABD doları cinsinden GSYİH gelişmeleri gösterilmektedir.
İç ve dış gelişmelerden kaynaklar nedeniyle Türkiye’de 2018 yılından itibaren kur şokları yaşanmaya başlandı.
Bu da dolar cinsinden GSYİH’nın düşmesine neden oldu.
Sonra Merkez Bankası bir akıl geliştirdi ve rezerv satarak piyasada belirlenmesi gereken kurları baskılamaya başladı.
2021 yılında hem TL cinsinden GSYİH potansiyelin üzerinde büyüdü hem de dolar kuru baskılandı.
Bu iki etki nedeniyle 2020 yılında dolar cinsinden 8 bin 614 olan kişi başı milli gelir 2024 yılında 15 bin 453 dolara çıktı.
Ne kadar güzel değil mi?
Bu istatistiğe göre 5 yıl içerisinde neredeyse 2 kata yakın büyümüşüz.
İşte bu her zaman öyle olmuyor nur yüzlüm.
Neden mi?
Devam edelim.
Nas politikalarını........
© Karar
