KADER Mİ?
KADER Mİ?
Bugün yaşanılan kimi ölümler “kadere” bağlanırken, insanların eksikleri, yanlışları, önlemsizlikleri neden “yazgı” diye Tanrı’ya mal ediliyor? Tanrı kocaman bir kafa vermiş iki omuz arasına. “Öğren, bil, önlemini al” demiş. Kendi yasaları içerisinde doğal olaylar yaşanırken, “boş bulunma, önlemsiz kalma” demiş, “düşünen her insanın her olaydan alacağı dersi de vardır” demiş… “Ders al, hazırlıksız yakalanma!” demiş. “Bilgin var, becerin var, kullan” demiş. Tek girişi çıkışı olan bir fabrikada çalışan çocuk ve kadınların ölümünü hangi kafa “kadere bağlayabilir?” Bağlıyorlar işte!
Bakıyoruz dünyanın pek çok yerinde depremler oluyor, seller vuruyor, heyelanlarla dağların yamaçları kopuyor, yüzey şekilleri değişiyor, göller meydana geliyor, çığlar kopup düşüyor, yangınlar iş yerlerini, fabrikaları küle çeviriyor, maden ocakları-galeriler çöküyor, sular basıyor, grizular patlıyor. İnşaatlarda, tersanelerde her gün onlarca işçi can veriyor, göçük altında facialar yaşanıyor… Ama dünyanın hiçbir yerinde iş kazası ölümleri ülkemdeki gibi olmuyor. “Kader” diye geçiştirilmiyor, önlemler gözden geçiriliyor, bulunan ihmaller, hatalar, yanlışlıklar, görevi kötüye kullanmalar cezalandırılıyor, bizde “ödüllendiriliyor”, “senden değil, Allah’tan” diyerek işler örtbas ediliyor, ölen öldüğü ile kalıyor.
Türkiye’de 2024’te iş kazalarından ölen insan sayısı 1897, çalışan işçi sayısı 32.491.000; Almanya’da iş kazalarında ölen insan sayısı 307, çalışan insan sayısı 45.861.000’dir. Türkiye’den 13 milyon daha fazla olmasına rağmen Türkiye’de iş kazalarında ölen insan sayısı Almanya’nın altı katı… El insaf yahu! İnsan biraz utanır, sıkılır.
Zaman zaman siyasiler açıklama yapıyor: Maden ya da kömür ocaklarında yaşanan katliam gibi kazaları, “fıtratında ölüm var” gibi açıklamalarla akla, bilime ters........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Gideon Levy
Penny S. Tee
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein
Rachel Marsden